Yöre ürünleri, çiftçinin geçim kaygısını dile getirmesini engellerdi. Onun için çiftçi, üretmeyi çok arzulardı. İçten ve samimi çalışırdı.
Çiftçi, toprak alışkanlık olarak ekilmez. Kaç yıldan beri ekiliyor, bu yıl da bir anı olarak ekeyim asla düşünmezdi. Her şeyi iyi düşünüp toprağını verimli kullanacaksın derdi.
Çiftçilerin bu düşüncesi ürün elde etmek açısından önemliydi. Çalışır, hava şartlarını iyi kullanır ve kaliteli ürün sağlardı. Güneşin karşısında, şimşek çakan gökyüzü gibi, kararırdı. “Toprak yanığı oldum” derken gözlerinin içi parlardı.
Kırlaşmış saçları, çökmüş omuzları ve kamburu çıkmış sırtı hafif yana eğrilmişti. Çektiği zorlukları dert edinmiyordu. “Toprak yeter ki iş beklesin hallederim,” diyordu. Mutlu ve güzel duygularla anılarına dönüyordu. Her şeye rağmen toprak çiftçi için ana idi.
Ana bilirdi toprağı, toprak için çekilen kaygıları. Sevgi ve sorumluluk duygusuyla gezinirdi üzerinde, güvenli ve özgürce.
Çiftçinin davranışı her zaman, nazikti. Çevresine saygı duyar, sebze ve meyve ağaçlarını hayranlıkla izlerdi. Meyvenin lezzetinden değil, yetişmesinden daha çok mutluydu.
Hasat zamanı gelip çattığında ürün elde edebilmesi geçim için esastı. Esas konusu ürünleriydi. Çünkü her karış toprağında teri ve ayak izleri vardı.
Hava hafif sisliydi. Güneş mi etkili olamıyordu, çiftçinin aklı almadı. Önümüz kış dedi. Çizmeleri çamur olmuştu. Hava değişti, soğuğa adım atıyoruz dedi. Kendini dinlenmiş hissetti ve derin soluk aldı. Ağrı ve sızıları biraz olsun dinmişti.
Yüzü solgundu, gözleri yorgunluğunun devam ettiğini gösteriyordu. Köpeğin acı havlamasını duydu. Öksürük nöbetine tutuldu. Nöbeti sona erdiğinde bitkin düştü. “Gücüm kalmadı” dedi.
Işıldayan ay geçmekte olan bir bulut kümesinin arkasında kaldı. Bir süre net bir karanlık oldu. “Umutsuz düşünceler, uyuşmuş zihinlere hücum eder.” Çiftçinin ürünleri satılacak duruma gelmişti.
Çektiği zorlukların üretimin kendisinden kaynaklandığını söyleyen çiftçi, aldığım ürün sayesinde kimseye muhtaç olmayacağını söylerken keyfi yerindeydi.
Yöresel ürünler, bilinçli yapılacak çalışmayla ileri düzeye çıkacaktı.
Hasan TANRIVERDİ