Yerli Malı Yurdun Malı, Herkes Onu Kullanmalı!

Anadolu Sigorta’nın, kuruluşunun 85.yılını kutladığı şu günlerde, kuruluş maksadını anlatan yeni reklamında, Atatürk’ün 1924 Erzurum-Pasinler depremi sonrasında Erzurum halkını ziyareti ve o esnada evi yıkılmış yaşlı bir amcayla aralarında geçen sohbet anlatılıyor.

Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mustafa Su’yun reklamın tanıtımı için,

“İş Bankası’nın sağladığı güçle genç Türkiye’de yaratılan ulusal değerleri güvence altına almak amacıyla kurulan Anadolu Sigorta’nın kuruluşunu anlatan film, Erzurum’un Altınkonak köyünde çekildi. Bu köy, deprem sonrası terk edilmiş. İhtiyarın zor duruma karşın vakur davranışları, devletten bir şey beklemeyen tokgözlülüğünün Atatürk’ü çok duygulandırdığı vurgulanan filmde, bu konuşmadan 6 ay sonra Atatürk’ün talimatıyla Anadolu Sigorta’nın kuruluşu anlatılıyor.” şeklinde yaptığı açıklamada ‘gururlu Türk insanı başkalarına muhtaç olmasın’ diye Anadolu Sigorta’nın 85 yıldır üstlendiği rolün vurgulandığını söyledi. (kaynak: gazeteguncel.com )

Milletimizin hassas karnını iyi bilen reklamcıların hazırladığı duygusal bir reklam olmuş. Son derece etkileyici… Son zamanlarda çekilen Atatürk temalı filmlerde, Atatürk’ü canlandıran artistlerden ziyade bu reklam filminde oynayan Makedonyalı Mustafa Pireşeva bence şimdiye kadar bu rolün hakkını vermiş en iyi oyuncu. Atatürk temalı filmlerde ortalama 2 saat boyunca izleyiciye anlatılmak istenen bu reklamla 1.5 dakikada çok daha akılda kalıcı bir şekilde anlatılmış.

Reklamı ilk gördüğümde vizyona yeni giren bir filmin fregmanı olduğunu sandığım bu reklamda oynayan Erzurumlu dayının amatör oyunculuğu da birçok benim diyen oyuncuya taş çıkaracak kadar başarılı ve doğal.

Reklamın kalitesine diyecek söz yok ama olaya bir de şu açıdan bakalım.

Malumunuz Anadolu Sigorta, 1925 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan sigorta şirketidir. Halkın parasıyla kurulan Anadolu Sigorta’nın sermayesi de, cirosu da, işletim hacmi de 85 yıl boyunca yine halkın parasıyla gelişmiş, büyümüş hatta kocaman olmuştur. Anadolu’da gücü kerpiçten ev yapıp başını içine sokmaya ancak yeten halkın sigorta yaptıracak parasının olmamasının yanı sıra, Anadolu’da aralıklı senelerle olan depremlerde binlerce ev yıkılıp insanlar ölürken Anadolu Sigorta nedense bu reklamda anlatıldığı gibi mağdur olanı muhtaç etmemek için hazır ve nazır bulunmamıştır.

Ticari maksatla faaliyetlerini sürdüren bir sigorta şirketinin afet zamanlarında halka ne kadar yardım götürüp, destek sağladığı da tartışılır. Milli bir kuruluş olduğu gerekçesiyle diğerlerinden farklı olduğu ispat edilmek isteniyorsa o zaman diğerlerinden farklı imkânlar sunarak sadece şehirdeki değil Anadolu’nun her köşesindeki vatandaş ayrıcalıklı olarak kayrılmalıdır.

Hepsini bir tarafa koyun kuruluş maksadından çıktığını düşündüğüm bu acentenin; duygusal ve sömürüye açık olan toplumumuzu etkilemek için Atatürk’ü ticari faaliyetlerinde kullanıyor olması bana çok da etik gelmiyor doğrusu.

Bilindiği gibi Anadolu Sigorta bir İş Bankası iştirakidir. Siyasi geçmişine bakacak olursak:

İş Bankası’nın kurucularından Celal Bayar 1982 yılında İş Dergisi’ne; “Biz bismillah dedik, işe koyulduk. Atatürk ‘Git Osmanlı Bankası’ndan 250 bin lirayı al, bu işe başla’ dedi” şeklinde açıklamada bulunmuştur.

Dünya Savaşı sırasında Osmanlı topraklarının işgali ve Halife’nin Hıristiyan devletlerin elinde esir konumuna düşmesi, Hintli Müslümanların ağrına gider ve çoğu Hintli kadınların bileziklerden oluşan 875 bin lira Halifeyi kurtarmak üzere Ankara’ya ulaştırılmıştı. Bu paralar Hazineye ya da Maliye Bakanlığı’na değil direk Kemal Paşa’nın emrine sunulmuş ve 1922’e kadar faiz işletilmeden Osmanlı Bankası’nda tutulmuştur.

İstiklal Savaşı’nın kazanılmasından sonra M. Kemal Paşa kendisine iade edilen parayı yine Osmanlı Bankası’na yatırmış, Ağustos 1924’te İş Bankası kurulana kadar da orada tutmaya devam etmiştir. (kaynak: Mustafa Armağan)

Nitekim sonrasında halifelik kaldırılmış, Hintli Müslümanların Halifeyi kurtarmak için gönderdiği para hiçbir şekilde ne Osmanlı’nın ne de halifenin savaş esnasında menfaati için kullanılmamış aksine 1924 yılına kadar Osmanlı Bankası’nda tutulmuştur. (Yorumsuz!)

Günümüzde ise basın ve yayın kuruluşlarını hakkında müspet haberler yayınlaması için düpedüz satın alan CHP, İş Bankası üzerinden Aydın Doğan’a da torbadan krediler vermiş ve Atatürk’ten miras saydıkları bu bankanın hisselerini kendi çıkarları için kullanmaktan çekinmemiştir. (Herkesin ittifak ettiği bir gerçek var ki; bugünkü CHP’nin, Atatürk’ün CHP’si ile uzaktan yakından alakası yoktur.)

İş Bankası ve Anadolu Sigorta’yı diğer banka ve sigorta şirketlerinden ayıran milli sermayeyle Atatürk öncülüğünde kurulmuş olmasıdır. Yerli malı, Yurdun malı, herkes onu kullanmalı…

Bunun yanı sıra özellikle İş Bankası’nın, Türkiye’nin en güvenilir bankası olduğu gerçeğini de yazmamak haksızlık olur. Elektronik sıra alma atraksiyonunu memleketimize getiren ve vatandaşı uzun banka kuyruklarından kurtaran da İş Bankası’dır. Zira ‘Vatan Millet Sakarya’ temelleri üzerinden faaliyetlerini sürdüren bu bankanın çeki bile diğerlerine istinaden daha havalıdır, daha bir itibarlıdır. Nede olsa devletin bankasıdır ve halk içinde devlet kadar muteber bir nesne yoktur.

Her ne kadar tarihi bir misyon yüklenip, müşteri portföyü gelişmiş olsa da, İş Bankası hizmet kalitesi yönünden rakibi olan diğer bankaların gerisinde olup müşteri hizmeti konusunda şube çalışanlarının tıpkı diğer devlet dairelerindeki tipik memurlar gibi davrandığı (istisnalar kaideyi bozmaz) bir banka.

İş Bankası Atatürk ile alakalı bütün yazılı ve görsel eserlerin yayın haklarını elinde bulunduran bankadır. İş Bankası’nın ve Anadolu Sigorta’nın oldum olası muadillerinin önüne geçebilmek için Atatürk ve milli değerleri kullanarak prim yaptığı ve haksız rekabete sebebiyet verdiği kanısındayım.

Aranızda bu reklamı yapan acentenin, gerçekten Anadolu Sigorta’nın hala günümüzde bu reklamda olduğu gibi halkın kaybettiğini yerine koymak maksadıyla çalıştığına, inandığı için böyle bir reklam tasarladığına inanan var mı?

Yoksa gaye sadece Atatürk’ü kullanarak sigorta poliçesi satmak mı?

Reklam yalın bir o kadar da dikkat çekici formatıyla hakikaten başarılı ama ne kadar samimi tartışılır. Anadolu Sigorta bu reklamda anlatmak istediği amacını bugün olan depremde tahakkuk ettiremiyorsa, Atatürk üzerinden reklam yapmaya da hakkı yok demektir.

Atatürk, zamanında Anadolu Sigorta’yı ‘halk kimseye muhtaç olmasın’ diye kurmuştur ama 85 yıl sonra halkı namerde muhtaç eden bazılarının hala Atatürk’ün adını kullanarak prim yapmaları yozlaşmanın en bariz ve acı örneğidir.

Bürokratik, esnek olmayan kurallarının yanı sıra milli değerler üzerinden para kazanmak hizmet vermekten daha karlı ve kolay gelmektedir. Bu kuruluşların Devlet himayesinde olmalarından da mütevellit katiyen müşteri memnuniyeti gibi bir kaygıları yoktur çünkü eyvallahları yoktur. ‘Bizde böyle’ der geçerler… ‘İşinize gelirse.’

Akabinde ve detayında Anadolu Sigorta, 85. yılını kutlarken yaptığı bu reklamla izleyenlerin milliyetçi damarlarını kabartmış, kimilerinin duygulandırmış, kimilerini ağlatmış, kimilerini ise Atatürk üzerinden rant sağlıyorlar diye kızdırmıştır. Ancak milli birlik ve beraberlik hislerini depreştiren, son zamanların hakkında en çok konuşturan reklamına da imza atmıştır…