Journal of the American Geriatric Society’ de yayınlanan yeni bir araştırmaya göre hayvansal proteinden zengin bir diyet yaşlı erkekler fiziksel, psikolojik ve sosyal fonksiyonlar bakımından daha üstün olmalarını sağlıyor (1, 2).
Araştırmaya göre bu durum kadınlar için geçerli değil ve bitkisel proteinlerin de bu tür koruyucu etkileri yok.
Bu araştırma gözleme dayalı bir çalışma olduğu için buradan bir sebep-sonuç ilişkisi çıkarılamaz; sadece bir birliktelikten bahsedilebilir.
Bu sonuçlara göre, ne hayvansal proteinlerin erkeklerin daha sağlıklı olmalarını sağladığı ve ne de diyetteki proteinin az olmasının bu azalmaların sebebi olduğu söylenemez.
Çalışmanın Japonya’ da yapılmış olduğu için bu sonuçların başka ülkeler için geçerli olmayabilir.
“Bu araştırma insanların yaşlandıkça daha fazla protein almalarının önemli olabileceğini, yaşlılarda proteinlerin emilimi ve işlenme kabiliyetlerinin azalabileceğini düşündürüyor.
Yüksek kaliteli proteinler yaşlanmayla beraber azalmaya başlayan yağsız kas kitlesinin muhafazasını sağlayabilir.
Hayvansal kaynaklardaki yüksek kaliteli proteinler vücut tarafından bitkisel proteinlere nazaran daha kolay kullanılabilir.”
Araştırma ortalama yaşları 67 olan 1007 kadın ve erkek üzerinde gerçekleştirildi.
Katılımcılardan araştırmanın başında ve 7 sene sonra diyetleri hakkında ayrıntılı bilgi edinildi ve bunlar yedikleri hayvansal (et ve balık), bitkisel ve toplam protein miktarlarına göre 4 gruba ayrıldı.
7 sene sonunda katılımcılar mental, fiziksel ve sosyal fonksiyonları bakımından değerlendirildi.
Çalışma sonunda en fazla et ve balık yiyen erkeklerde mental ve fiziksel azalmanın en az et yiyenlerle kıyaslandığında yüzde 39 daha az olduğu görüldü.
Böyle bir araştırma için katılımcı sayısının çok az olması, diyet hakkındaki bilgilerin yedi sene içinde sadece iki defa sorulmuş olması ve katılımcıların egzersiz durumlarının değerlendirilmemiş olması araştırmanın kusurlu yönleri.
Sağlıklı beslenme tavsiyelerim
Bu araştırma vesilesiyle sağlıklı beslenme tavsiyelerimi tekrarlamak istiyorum:
BİR: Hayvansal proteinlerin kalitesi mutlaka dikkate alınmalıdır. Merada beslenenle fabrika şartlarında beslenen hayvanların ürünlerinin kalitelerinin çok farklı olacağına hiç şüphe yoktur.
İKİ: Aynı şekilde et ve balığın soframıza taze olarak mı yoksa işlenmiş olarak mı geldiği de çok önemlidir.
Sosis, salam, jambon gibi işlenmiş etler, çiftlik balığı, fabrika hayvanının (tavuk, büyük baş) ürünleri benim nazarımda makbul değildir.
ÜÇ: Her zaman söylediğim gibi asıl belirleyici olan dengeli beslenmedir. Bitkileri bir tarafa atıp aşırı protein almak çok sağlıklı bir beslenme modeli olamaz.
DÖRT: Yemeklerin miktarı ve öğün sayısı da mühimdir. Kuvvetli bir sabah kahvaltısı ile akşam olabildiğince erken yemek daha doğrudur.
Akşam 6’ dan sonra yememenin ve 12 saatten uzun açlığın faydaları giderek daha iyi anlaşılıyor.
BEŞ: İşlenmiş şeker, un ve trans yağlardan kesinlikle uzak durmak gerekir; tuza da çok dikkat etmek lâzım.
ALTI: Mevsim meyvelerine elbette evet ama bunların miktarına dikkat etmek lâzım; çok tatlı meyveleri fazla kaçırmamaya bakın.
Gelelim neticeye
Tıbbi fetva kurumu FDA’ nın 50 yaşından sonra eti azaltın tavsiyesini bir kalemde geçiyorum.
Yaşlıların kaliteli proteinlerle beslenmesini ben de destekliyorum ve artık yaşlılar grubunda yer alan biri olarak kendim için de uyguluyorum.
Bence buradaki temel sorunlar kaliteli hayvansal proteinlere nasıl ulaşılabileceği ve ulaşanların ise bunları almaya maddi imkânlarının yeterli olup olmamasıdır.
“Et yiyenler daha sağlıklı” ve “Hayvansal proteinler sigara kadar zararlı diyenler halt ediyor” başlıklı iki yazıma tekrar bir göz atmanızı tavsiye ediyorum.
Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı Yayın Grubu bileşeni YAZAR PORTAL, her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.
Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.
Yayın Kurulu
Kent Akademisi Dergisi
Kent Akademisi | Kent Kültürü ve Yönetimi Dergisi
Urban Academy | Journal of Urban Culture and Management
Ayın Kitabı
Yazarlarımızdan, Nevin KILIÇ’ın,
Katilini Doğuran Aşklar söz akıntısını öz akıntısı haliyle şiire yansıtan güzel bir eser. Yazarımızı eserinden dolayı kutluyoruz.