Veni Vidi Vici

Güzel memleketim, doğup büyüdüğüm şehir olan çocukluğumun en güzel hatırası TOKAT!

Alparslan İlkokulu’ndan Atatürk Ortaokulu’na oradan Gaziosmanpaşa Lisesi’ne uzanan eğitim hayatımın geçtiği, sokaklarını sevdiğim şehir…

Buram buram tarih kokan şehir: Tokat

Tokat, tarih kokan sokakları, lezzetli mutfağı ve keyif dolu insanları ile sıcacık bir Anadolu şehri.

Yeşilırmak’ın bereketli topraklarının üzerinde masmavi gökyüzü ile buluşarak, tarihin her döneminde Anadolu’nun çeşitli uygarlık ve devletlerine kucak açmış kadim şehir…

7.500 yıllık geçmişinde; Hititlerden Frigyalılara, Roma, Selçuklu Osmanlı’ya pek çok uygarlığa ev sahipliği yapan Tokat, her adımda tarih kokar.

Tarih kokar çünkü İpek Yolu’nun kavşağındadır.

Asya’dan gelip Avrupa içlerine uzanan Türklerin Anadolu’daki ilk duraklarındandır.

Hacı Bektaş-ı Veli’nin hayırlı ve bereketli dualarıyla bu eski tarihi şehir; âlimler konağı, fazıllar yurdu ve şairler yatağıdır.

Gazi Osman Paşa ,Molla Gürani,İbni Kemal, Mehmet Emin Tokâdi,Cahit Külebi gibi onlarca asker, şair,

bilim adamının köklerinin olduğu şehir…

Millet-i sadıka denilerek padişahların her zaman hizmetinde olan Tokatlı..

Bereketli toprakları, mutedil iklimi ve göç yolları üzerindeki konumu nedeniyle çeşitli milletler yüzyıllar boyunca mesken tuttuğundan Tokat rafine bir mutfak kültürüne sahip. Erbaa’nın damarsız yaprağı ile ‘Tokat bat’ının efsane birleşimi Tokat…

Detayları emek isteyen birçok yemeğin piştiği Tokat mutfağı; kebaptan pehlili pilava, akzambak reçelinden kömeye, Zile pekmezinden bez sucuğa uzanan çeşitliliği ve zenginliğiyle bir sentez ve lezzetler kentidir.

Tokat’ın ara sokaklarına girdiğinizde, tarihe doğru yol aldığınızı hissedersiniz. Çünkü bu şehir ara sokaklarında dolaşanları derinden etkileyecek kadar çok sayıda tarihi binaya sahip.

SÜRPRİZLERLE DOLU TOKAT

Alışılagelen rutin turistik rotaların biraz dışında kalması Tokat’ın saklı ve keşfedilmeye hazır değerlerini daha da cazip kılıyor. Bu topraklarda kültürel izler bırakan irili ufaklı medeniyetlerin eserlerinin yanı sıra büyüleyici doğal güzellikler, Tokat’ta gezebileceğiniz farklı rotalar oluşturuyor.

GELİN, GÖRÜN, GEZİN

Birçok sürprizi var Tokat’ın. Roma İmparatorluğu’nun efsane hükümdarı Julius Sezar, dünyanın en ünlü mektubunu Tokat Zile’de yazdı.

Tokat havzasında yapılan Zile Savaşı’nda Pontusları hezimete uğratan Sezar, bu savaşı yazdığı o ünlü mektupta özetledi:

“Geldim, gördüm, yendim.”

*Veni, vidi, vici.

Tokat’ta sizi bekleyen bir başka sürpriz ise tüm dünyanın tanıdığı bir efsaneye ait.

Drakula diye bilinen Kazıklı Voyvoda III.Vlad, Tokat Kalesi’nde 4 yıl tutsak olarak kalmış.

İLKLERİN DE EV SAHİBİ

Daha çok sürprizi var Tokat’ın; mesela bir sürü ilke ev sahipliği yapmış.

1080 yılına ait Anadolu’nun ilk camii Garipler Camii Danişmentli Nizamettin Yağıbasan’ın yaptırdığı Anadolu’daki ilk medrese olan Yağıbasan Medresesi, Anadolu’nun ilk şehir hanı, dünyanın ilk butik oteli, Zile’deki Osmanlı’nın ilk su şebekesi, Osmanlı’nın ilk panayırı, dünyanın en eski umumi helası “Sık Dişini” Tokat’tadır.

900 ADIMDA 900 YILLIK TARİH
Türklerin Anadolu’ya gelişlerinden itibaren 900 yılda mimari adına ortaya koydukları önemli eserlerin kesintisiz olarak görülebileceği tek şehirdir Tokat.

İşte size sadece sokakları değil suyu da buram buram tarih kokan bu şehrin mutlaka ziyaret edilmesi gereken tarihi eserleri.

CAMİLER, KERVANSARAYLAR, MEDRESELER

Tokat’ın en eski camilerinden biri olan Ulu Cami, geçme ağaçtan yapılmış muhteşem kapısıyla Meydan Cami, Kanuni’den kalma Behzat Cami, Tokat’taki en büyük Osmanlı anıt eseri olan Ali Paşa Cami, ilginç mimarisiyle görülmeyi hak eden Takyeciler Cami, Pazarcık Mahallesi’nde bulunan Tokat’ın ve Anadolu’nun en eski camii Garipler Camii Niksar’ın bin yıllık Ulu Camii şehrin önemli tarihi eserlerindendir.

HANLAR, KERVANSARAYLAR
Sulu Sokak’ta bulunan 1957’ye kadar cezaevi olarak kullanılan Sulu Han, 1752 yılında kesme taşlardan yapılan Paşa Han, 17. yüzyıldan kalma Voyvoda Han olarak da anılan Taş Han, Takyeciler Cami’nin güneyinde yer alan Develik Han, kentte görülmeye değer en önemli tarihi hanlardandır.

YAĞIBASAN MEDRESELERİ
Anadolu’nun ilk medreselerinden olan Niksar ve Tokat Yağıbasan Medreseleri 12. yy ortalarında yapılmıştır. Tokat, Sulusokak mevkiindeki medresenin 1247 tarihli onarım kitabesine göre Danişmendli Nizameddin Yağıbasan tarafından yaptırılmıştır.

Haydi rezervasyona gerek yok..

4 mevsim 12 ay Tokat’ı keşfetmeye bekliyoruz.

Dizi ile değil dize ile bitirelim;

TOKAT GÜZELLEMESİ

Büyük kent ve gurbet bizlere zehir
Gidelim biz artık sen etme tehir
Ortasından geçen yemyeşil nehir
Kanal Tokat ile taçlanan şehir..

Ne yazsam eksiktir Tokat’a dair
Güzellik estetik hoşluk ve sair
Görmeyen bin pişman senin yüzünü
Görenler del’olur veyahut şair.

#Tokatagitmekgerek
Orada yitmek gerek
Böyle güzel yer var mı
Gurbette n’itmek gerek?

Erhan Ziya SANCAR
Eğitimci Yazar