Son zamanlarda İzmir’e en büyük yatırım, Petkim rafineri ile birlikte Aliağa’da yapılırken bir başka milyar dolarlık talih kuşu bu kez yakın komşu Manisa’ya, Soma ilçesine konuyor.2 milyar dolarlık dev yatırımın miktarından daha önemlisi şu; Türkiye’ye ilk kez bir teknoloji kazandıracak olması. Üstelik yerli kaynak kullanarak ilk kez kömürden petrokimya ürünleri üretilecek.
* * *
Biraz tesadüflerle öğrendiğim olayın üzerine gidince altından hem bir enerji devinin yatırımı hem de dünyayı petrole olan bağımlılıktan kurtaracak yeni bir dönemin başlangıcı sayılacak gelişmeler çıktı. Önce şöyle anlatalım.
Birçok kıtada büyük projelere imza atan Energy Allied, enerjinin birçok alanında özellikle yeni teknolojiler alanında çalışıyor. Kömürden asit, amonyak gibi petro kimya ürünleri üretimi konusunda bu dünya devi son yıllarda farklı teknolojiler geliştirdi.
Energy Allied’in bu teknolojilerini uygulamak için seçtiği alanlardan biri de, kömür cenneti olan Manisa Soma oldu.
Şimdi Soma’da yerli kömürden kendi teknolojisiyle sentez gaz (singaz) üretmek için düğmeye bastılar.
Yatırımın farkına gelince Türkiye dışarıdan ödemek zorunda kaldığı birçok petrokimya ürününü bu yolla kendisi üretebilecek. Kömür madeni sahasına Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından izin verilecek.
* * *
Kömürden elde edilen gaz pek çok kimyasal sahada kullanılacak.
Proje inceleme aşamasını geçti, bir yandan saha çalışmaları yürütülürken bir yandan da Energy Allied’in, Soma kömürüyle gerçekleştireceği teknoloji için TÜBİTAK’la ortak çalışılıyor.
Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürü Mustafa Akkaş bu konuyu biraz da görkemli bir şekilde Bakan’ın açıklamasını istese de ısrarımıza dayanamıyor. Kendisinden aldığımız bilgilerle hareket ediyoruz.
Türkiye’nin 12,9 milyar ton kömür rezervi var. Tüketim 2000 yılında 49 milyon tondan 2011’de 104 milyon tona ulaştı.
Bunun 24 milyon tonu ithal kömür. Sanılanın aksine ithal kömür kullanımı azalıyor. Zonguldak ta taş kömürü çıkarılırken, Soma’da linyit kömür çıkıyor.
800 milyon tona yakın linyit rezervi bulunan Soma ilçesi, dünyanın en büyük kömür yataklarından birisi olarak biliniyor. Yılda 10 milyon ton pazara kömür veriliyor.
Bölgede yeni yatırımlarla birlikte hem kapasite artacak hem de petrokimya ürünleri ilk kez üretilecek.
Akkaş gelişmeleri “Türkiye için çok iyi şeyler olacak” diye özetliyor.
Yıllardır doğalgaz ve petrol lobileri Türkiye’yi enerjide yüzde 70 bağımlı hale getirdi. Dünyada petrol türevlerini kömürden üreten teknolojiyi Türkiye’ye taşımak kadar bu bağımlılığı azaltacak her çaba da önemli.
Yeraltında gün ışığı görmeden çalışan, daha çok göçüklerle hatırladığımız maden işçilerinin Türk ekonomisine son armağanı
bu olacak.
CEO’nun büyükdedesi Türk
Energy Allied International yetkilileri bu ay bir kez daha Manisa’ya gelerek gelinen aşamaları yerinde inceleyecek.
Bu arada CEO Mike Nassar’ın, bir tarafı Türk. Büyük dedesi Kavalalı Mehmet Ali Paşa ile Mısır’a gelmiş. Nasır döneminde sürgün edilip Amerika’ya göç etmişler. Nassar, büyükannesinin Türkçe bildiğini söylüyor.