12 Eylül 1980 Askeri Yönetimi vatandaşların kamu kuruluşlarına vereceği dilekçeye ‘’ damga pulu koyması ‘’ yükümlülüğünü getirince o zaman ki gazetelerde köşe yazarları bu uygulamayı tenkit etmiş, askeri yönetim de bu tenkitler üzerine uygulamayı kaldırmıştı.
Askeri Yönetimleri geride bırakalı 30 yıl olsa da parasız vatandaşın hak arama mücadelesinin önüne geçme uygulamaları halen devam ediyor. Adalet Bakanı’nı askeri yönetimlerin değil sivil yönetimlerin atadığı bir ortam da bile!
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÖF ), Adalet Bakanı’na, Başbakana ve diğer ilgililere bu uygulamayı durdurmak için elektronik posta gönderme kampanyası açtı. TÖF’ün aşağıdaki yazısını okuduktan sonra lütfen mektup örneğini ilgili yerlere gönderelim. Tüketicilerin, kendimizin ücretsiz hak arama yolunu açalım.
Kurum ve kuruluşların Değerli Temsilcileri;
Değerli Tüketiciler; Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan gider avans tebliği ile tüketicilerin tüketici mahkemelerinde hak aramalarının önü büyük ölçüde kapatılmıştır. Bu nedenle de tebliğin iptali için dava açmamızın yanında, tüketiciler olarak yetkililere yönelik tepkilerimizi belirterek tebliğin geri çekilmesini talep etmek, duyarlı olmanın gereğidir. Bu nedenle de aşağıdaki metni,
Gönderi bölümüne; sadullah.ergin@tbmm.gov.tr;sadullahergin@adalet.gov.tr;akahraman@adalet.gov.tr; higm@adalet.gov.tr; kgm@adalet.gov.tr
Cc/bilgibölümüne; receptayyip.erdogan@tbmm.gov.tr; kemal.kilicdaroglu@tbmm.gov.tr; devlet.bahceli@tbmm.gov.tr; mail adreslerinin yazılarak en yaygın biçimde gönderilmesine katkı sağlamanızı rica ederiz.
Desteğiniz için şimdiden teşekkür ederiz.
Sayın Bakan, Sayın Adalet Bakanlığı Yetkilileri.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 120. Maddesi dayanak gösterilerek hazırlanan, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesi Hakkında Tebliğ” hükümlerine göre tüketicilerin, tüketici mahkemelerinde gerek dava açarak hak aramasının, gerekse tüketici sorunları hakem heyeti kararlarına itiraz etmesinin önü çok büyük ölçüde kesilmiştir.
4822 sayılı kanunla değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 23. Maddesi ile basit usulde yargılama yapılması temel alınmış,“Tüketici mahkemeleri nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve Bakanlıkça açılacak davaların her türlü resim ve harçtan muaf olması hak aramayı kolaylaştırmıştır. Ancak yürürlüğe giren Gider Avansı Tarifesi Hakkında Tebliğinin 3. Maddesinde, “Davacı, bu Tarifede gösterilen gider avansını dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Gider avansı her türlü tebligat ve posta ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderleri kapsar.” 4. Maddesinde ile de,
a) Taraf sayısının beş katı tutarında tebligat gideri,
b) Dava dilekçesinde tanık deliline dayanılmış ve tanık sayısı belirlenmiş ise tanık sayısınca tanık asgari ücreti ve tebligat gideri; tanık sayısı belirtilmemiş ise en az üç tanık asgari ücreti ve tebligat gideri,
c) Dava dilekçesinde keşif deliline dayanılmış ise keşif harcı avansı ile birlikte 75 TL. ulaşım gideri,
ç) Dava dilekçesinde bilirkişi deliline dayanılmış ise Bilirkişi Ücret Tarifesinde davanın açıldığı mahkeme için öngörülen bilirkişi ücreti,
d) Diğer iş ve işlemler için 50 TL, ücretler alınmasına ilişkin hükümler, tüketiciler açısından caydırıcı olmuş, peşin istenen ve ne kadarı harcanacağı belli olmayan yada dava sürecinde ihtiyaç olmayacak kalemlerle ilgili para alınması nedeniyle bu gün dava açması gereken bir çok tüketici hak aramaktan vazgeçmektedirler. Tüketiciler, 01/ekimden önce 12,00-18,00 TL ödeyerek tüketici mahkemesinde dava açabilirken, bu gün tebliğ hükümlerine göre en az 450,00-500,00 TL ödemek zorundadırlar. Bu uygulamayla asgari ücret alan ya da bu ücret üzerinden emekli olan bir tüketicinin neredeyse bir aylık maaşı kadar olan “gider avans tutarını” ödeyerek hak araması mümkün olabilir mi.
Bu düzenlemeyle Anayasanın 5. ve 172. Maddeleri ihlal edilerek, tüketici yurttaşa paran varsa hak arayabilirsin yaklaşımıyla ülkemizde sosyal hukuk devleti anlayışı ortadan kaldırılmaktadır. Yine bu düzenleme ile Evrensel tüketici haklarının ülkemize yerleştirilmesi çalışmalarına büyük darbe vurulmaktadır. Sizlerden talebimiz, zaman geçirmeden tüketicinin hak aramasının önüne konulan bu engelin kaldırılarak, tüketici yurttaşların mal ve hizmet piyasalarının haksız ve hukuksuz uygulamalarına karşı hak aramasının önünün açılmasıdır.
Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF)
www.tofed.org
0216 – 349 33 84