Yeni bir araştırmada, obezite ve diyabete sebep olduğu bilinen soya yağının otizm, Alzheimer, anksiyete ve depresyon gibi akıl ve ruh sağlığı hastalıklarını da etkileyebileceği gösterildi.
Endocrinology’ de yayınlanan araştırmada yağ oranı yüksek üç farklı diyetle beslenen fareler karşılaştırıldı. Bir gruba soya fasulyesi yağı, bir gruba linoleik asit miktarı düşük olacak şekilde modifiye edilmiş soya yağı ve bir gruba da hindistancevizi yağı verildi.
Araştırmada, soya fasulyesi yağı ile beslenen farelerde bir dizi genin düzgün çalışmadığı belirlendi. Bu bir genlerden biri ”aşk” hormonu olarak bilinen oksitosini üretiyor. Soya fasulyesi yağı ile beslenen farelerde hipotalamustaki oksitosin seviyeleri düşük bulundu.
Soya fasulyesi yağından etkilenen yaklaşık 100 başka gen daha bulundu.
Buna karşılık, doymuş yağ ihtiva eden Hindistan cevizi yağı hipotalamusta herhangi bir değişikliğe sebep olmadı.
Araştırmacılar, bu keşfin sadece enerji metabolizması için değil, aynı zamanda uygun beyin fonksiyonu ve otizm veya Parkinson hastalığı gibi hastalıklar için de sonuçları olabileceğine inanıyorlar ama henüz soya yağının bu hastalıklara sebep olduğuna dair bir delil mevcut değil.
Bu sonuçların sadece soya yağıyla ilgili olduğuna dikkat çeken araştırmacılar, esansiyel yağ asitleri ve proteinden zengin olan ve az miktarda soya yağı bulunan tofu, edamame ve soya sosu gibi ürünlerin kullanılmasında bir sakınca olmadığını dile getiriyorlar.
Soya yağındaki hangi bileşenlerin hipotalamustaki değişikliklerden sorumlu olduğu kesin olarak bilinmiyor fakat linoleik asit ve soya yağında tabii olarak bulunan kolesterol benzeri stigmasterol olmadığı düşünülüyor.
Hipotalamus, metabolizma aracılığıyla vücut ağırlığını düzenler, vücut ısısını korur, üreme ve fiziksel büyümenin yanı sıra strese tepki için kritik öneme sahiptir.
ABD Tarım Bakanlığı’na göre, fast food kızartmaları için kullanılan, paketlenmiş gıdalara eklenen ve çiftlik hayvanlarına yem olarak verilen soya yağı, ABD’de açık ara en yaygın olarak üretilen ve tüketilen yemeklik yağdır. Her durumda, insanlar için sağlıklı değildir.
Gelelim neticeye
Farelerde yapılan bir çalışmanın sonuçlarının insanlar için de geçerli olduğunu söylemek elbette mümkün değil ama köy tereyağı ve zeytinyağı gibi iki harika yağ varken soya yağı kullanmak hiç de akıl kârı değildir.
Kaynak: https://academic.oup.com/endo/article/161/2/bqz044/5698148
Makale adı: Dysregulation of Hypothalamic Gene Expression and the Oxytocinergic System by Soybean Oil Diets in Male Mice.