Sarıkamış Harekâtı dillerde destan, gönüllerde hüzün olarak kalmaya devam ediyor. Rize ilimiz merkezinden, Gazeteci dostum Faik Bakoğlu’nun gönderdiği bir kitap var masamda.
Adı: Sarıkamış Harekâtı. İmza sahibi: Yrd. Doç. Dr. Nurhan Aydın. 120 sayfayla Sarıkamış kaymakamlığınca yayınlanmış. Sarıkamış Kaymakamı Erdoğan Turan Ermiş imzalı üç sayfalık bir takdim yazısı var. Bir yerinde bu takdim yazısının:
-“Sarıkamış Harekâtı Türk tarihinin ortak acılarının bir ağıtıdır. Kimi Yemen, Kimi Harput, kimi Samsun üzerinden Allahuekbere yürüyen Mehmetçiklerin bir kucaklamasıdır. Sarıkamış; bir yiğidin sevdası, bir yiğidin fedakârlığı, bir milletin inancıdır. Allahuekber içinde candan ve tenden geçen gencecik fidanların ölümsüzleştiği yerdir” deniyor.
Nurhan Aydın imzalı önsözde de, duyguların doruğa çıkışı sayfaya aktarılıyor. Kitap beş ayrı bölümden meydana gelmiş. Bu bölümlerin ana başlıkları; Sarıkamış adının ortaya çıkışı, Birinci Dünya savaşının ortaya çıkışı ve nedenleri, Taaruzun başlaması, Harekat sonrası doğu cephesi, Sarıkamış Harekatına yakılan ağıtlar, başlıklarıyla anlatımların gerçekleştirildiği görülüyor.
İlk sayfadaki ‘giriş’le verilen ilk cümleler: Sarıkamış Osmanlı Devleti’nin 600 yıllık tarihinin en karanlık sayfalarından biridir ve bir dramın son perdesidir. Sarıkamış Osmanlı İmparatorluğu’nun Sibiryası’dır. 1914 yılı Aralık ayının son haftasında, seferberlik ilanından yaklaşık beş ay sonra, Erzurum da üçüncü Ordu Ruslara taarruz hazırlığındadır…
Yrd. Doç. Dr. Nurhan Aydın yaptığı araştırmayla, önemli bir tarihi belgelendirmenin gerçekleştirilişini, Sarıkamış Kaymakamlığı da bu araştırma ve çalışmanın yayınlanarak tarihimize maledilişini sağlamışlar. Tebriklerimi sunuyorum efendim.
Kitabın son sayfalarına, Sarıkamış Harekatına ilişkin fotoğraflardan bazı örnekler verilmiş, konulmuş. Yine kitabın arka sayfalarındaki Sarıkamış Harekâtına yakılan ağıtlardan, H. Nezir Ayaz’dan alınan beş ayrı dörtlükten meydana gelen “Sarıkamış” başlıklı ağıtdan:
Şu görünen el değal mi,
Bayrağımız al dağal mi,
On yedili dedikleri,
Yeni açılmış gül dağal mi..
***