Nasıl Bir İç Denetim

Denetim:

a-Uygunluğun uygunsuzlukla,

b-Hukuksal davranışın hukuksal olmayan davranışla,

c-Verimliliğin verimsizlikle,

 Mücadelesidir.

Günümüzdeki denetimin, yukarıda belirtilen üç unsuru tümüyle kapsamadığını görmekteyiz.

Günümüzde,

 Uygunluğun uygunsuzlukla mücadelesi iç denetimin konusunu, (Şirket denetçilerinin denetim çalışmalarına konu olmaktadır)

Hukuksal davranışın hukuksal olmayan davranışla mücadelesi genellikle dış denetimin konusunu,(Şirket dışı denetçilerin denetim çalışmalarına konu olmaktadır. Özellikle kamu denetçileri tarafından yaşama geçirilmektedir. Maliye, SSK, Bankalar Yeminli Murakıp vb.)

Verimliliğin verimsizlikle mücadelesi bağımsız denetimin konusunu, (Şirket ve Kamu erkinden bağımsız olan denetim şirketlerinin çalışmalarına konu olmaktadır.)

Oluşturmaktadır.

Oysa, denetim çalışması niteliği ne olursa olsun, yapılan tanımda ki üç unsuru da içermesi gerekir kanaatindeyim. Denetim çalışması esnasında  denetimin niteliğine göre üç unsurdan bazen birisi veya ikisi ön plana alınıp denetim çalışmasının esası oluşturulmalıdır. Ancak mutlaka üç unsuru da içermesi gerekir düşüncesindeyim.

Gelecekte denetim,

Bir işlemin, kurum içi belirlenen prosedürlere uygunluğunu, hukuksallığını ve verimliliğini kapsamak zorundadır.Bir iş veya işlem denetlenirken, denetim çalışmasına konu olan iş veya işlemin, kurumun yayınladığı tebliğ hükümlerine uygun olup olmadığını, yürürlükteki ilgili yasaya aykırı olup olmadığını ve en uygun biçimde asgari maliyetle yapılıp yapılmadığını kapsamalıdır.

Denetim çalışmasının üç unsuru da içerebilmesi için adına denetim yapılan üst yönetimin, denetim biriminin ve denetçinin yapması gerekenlere göz atalım.

 1– Adına denetim çalışması yapılan yönetimin,

A-    Kurum içi prosedürleri tanımlarken  denetim  anlayışına hakim olan üç unsuru göz önünde bulundurması,

B-    Denetim çalışmasına konu edilecek  iş, işlem ve faaliyetlerin önem sırasına göre belirlemesi,

C-    Denetlenen birimlere ölçülebilir, değerlendirilebilir hedefler tespit ederek tebliğ etmesi,

D-    Kaliteli iç kontrol sistemi tesis etmesi,

2- Denetim biriminin,

A-Yönetimin belirlediği esaslarda dikkate alınmak suretiyle, denetçinin denetim  çalışmasındaki asgari emek düzeyini belirlemesi,

B-Denetçilerine, her mekanda ve her koşulda kullanabilecekleri formüller verme ve denetçilerin denetim çalışmalarında birbirine benzeyen yöntemler kullanmasını amaçlamamalı, diğer bir deyişle, denetim görevini yürüten denetçilerin çalışmalarında mesleki bilgilerini ve  yeteneklerini  kullanabilmelerinin önündeki engel olarak görülen, formüllerin belirlenerek çalışmalarında kullanılmasının talep edilmesinden kaçınılması,

C-Denetim çalışması sonucunda ortaya konulan denetçi görüş ve önerileri üst yönetime sunması ve takipçisi olması,

 3- Denetçinin,

A- Genel kabul görüşmüş şartları taşıması, (eğitim, bağımsızlık, yeterli mesleki bilgi,mesleki özen,yüksek kişisel ve ahlaki nitelik,  vb.)

B- Zeki ve gelişmiş analitik bir kafa yapısına sahip olması,

C-Etkin  denetim ile denetimi yapan  müfettişin bilgi ve yeteneğinin doğru orantılı olduğu, denetçinin bilgi ve beceri düzeyinin, yapılan denetimin etkinliğini doğrudan etkilediği hususunu unutmaması,

 Gerekir.

 Nitekim,

Yapılan veya yapılmakta olan suiistimalleri bulmakla görevli kişinin bunları yapanlardan ve işbirlikçilerinden daha bilgili ve zeki olmak zorunda olduğu, denetimde belirleyici olanın denetçinin bilgi düzeyi ve olayları yorumlayarak doğru sonuca ulaşabilme yeteneği olduğu hiçbir zaman unutulmamalıdır.”

 Geleceğin denetimini çok ana hatlarıyla özetlemeye çalıştım.

Gelecekte, sadece verilen emirlerin uygulanıp uygulanmadığını denetleyen görev anlayışından kurtulmak, bunun yerine fiili durumu tespit eden, olması gerekeni verilerle ortaya koyan, verileri karşılaştırarak çıkan sonucu yorumlayan, öneri ve tavsiyeler sunan manevi hazı yüksek bir çalışma biçimine tüm denetçilerin kavuşması dileğiyle yazımı sonlandırmak istiyorum.

Normal
0

21

false
false
false

TR
X-NONE
X-NONE

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Normal Tablo";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}