Memurlar emekli olduğunda, devlet memurluğunda geçen süre üzerinden her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilmektedir. Verilecek emekli ikramiyesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmamaktadır.
Ancak, uzun süre devlet memurluğu yapmasına rağmen, SSK, Bağ-Kur veya banka sandıklarına tabi olarak çalışıp, bu kuruluştan emeklilik hak kazananlara SGK tarafından memurluktaki süreler için emekli ikramiyesi ödenmemektedir.
Örneğin, 24 yıl memurluk yapıp, bir yıl SSK’lı çalıştıktan sonra emekli olan eski memura, son defa memur olarak çalışmadığı gerekçesiyle emekli ikramiyesi ödenmiyordu. Bu da önemli bir haksızlığı beraberinde getiriyordu.
Emekli ikramiyesi ödenebilmesi için son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılma ve kendilerine 2829 sayılı Kanun uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlanma koşullarının sağlanması gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi 05/02/2009 tarihli ve 2009/17 sayılı kararı ile 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve…” ibaresini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiş (05/06/2009 tarihli 27249 sayılı Resmi Gazete), iptal kararının yürürlük tarihini 05/06/2010 olarak kararlaştırmış ve Anayasa Mahkemesinin iptal kararının yürürlük tarihinden 15 gün sonra 19/06/2010 tarihinde 5997 sayılı Kanunla mülga 5434 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi birinci fıkrası değiştirilerek yeni bir düzenleme yapılmıştı.
Biz de bu köşede eski memurları üzen bu düzenlemenin mahkemelerin iş yükünü artıracağını ve anayasa mahkemesinde iptal edileceğini yazmıştık. Nitekim yüz binlerce eski memur Danıştay ve Anayasa Mahkemesinin kararları da dikkate alınarak, memuriyet süresi üzerinden ödeme tarihindeki gösterge, ek gösterge, kıdem aylığı ve özel hizmet tazminat rakamları ile taban aylık rakamları baz alınarak ödeme tarihindeki memur maaş katsayıları üzerinden emekli ikramiyesi ödenmesi için dava açmıştı.
19/06/2010 tarihinde yapılan bu düzenlemede Anayasa Mahkemesine götürülmüştü. Ancak idare mahkemeleri Anayasa Mahkemesine götürülen düzenlemenin sonucunu beklemekteydi. Nihayet geçen hafta anayasa mahkemesi buna ilişkin kararını da verdi.
Anayasa Mahkemesi, 12 Mayıs 2011 Perşembe günü yapılan toplantıda alınan kararda; 5997 sayılı Bazı Kanunlarda ve 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 14. maddesiyle, 8.6.1949 günlü, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun 89. maddesinin değiştirilen birinci fıkrasının ikinci cümlesinin “Son defa bu Kanun veya 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasını gerektiren görevlerde çalışmakta iken emekliye ayrılan ve …” bölümünün Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
Şimdi eski memurlara da ikramiye alabilme noktasında umut doğmuştur. 12 Haziran seçilerinin ardından yeni hükümeti bekleyecek en önemli sorunlardan birisi de bu konu olacaktır. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda yapılırsa, bu takdirde, daha önce memur olarak çalışıp, bu görevinden ayrıldıktan sonra diğer sigortalı kollarına (SSK, Bağ-Kur) tabi çalıştıktan sonra emekli olanlara,memurlukta çalıştıkları süre kadar emekli ikramiyesi ödenmesi gerekecektir. Yeni düzenleme için Anayasa Mahkemesi gerekçeli kararını açıklarken bir süre verecektir. Hukukun gereği, eski memurlara nereden emekli olurlarsa olsunlar, memurlukta geçen sürelerin tamamı üzerinden ikramiye ödenmesinin sağlanmasıdır. Anayasa Mahkemesinin kararı bun yönde bir ışık vermiştir ve gereği yerine getirilmelidir.
Yoksa hem yüz binlerce dava açılacak, hem de mahkemelerin zaten fazla iş yükü daha da artmış olacaktır. Ayrıca SGK tarafından milyonlarca liralık mahkeme masraflarının ödenecek olması da cabası…