SARS-CoV-2 virüsünün monosit ve makrofajları enfekte ederek bu hücrelerin ölümüne sebep olabilecekleri ama bunlardan yeni bulaşıcı virüslerin ortaya çıkmadığı gösterildi.
Monositlerde virüsün hücreye girişi için gereken ACE-2 reseptörleri olmadığı, makrofajlarda ise çok az bulunduğu için böyle bir sonuç beklenmiyordu.
Bulaşıcı virüslerin oluşmaması ise her iki hücrenin güçlü enflamatuar mediatörler salgılayarak propitozis adı verilen hücre ölümüne maruz kalmalarıyla izah ediliyor.
Nature’ de yayınlanan araştırma, Kovid’ li hastalar ve sağlıklı veya diğer solunum yolları enfeksiyonu olan hastaların kanında ve Kovid’ den ölenlerin akciğer otopsi dokusunda yapıldı.
Araştırmada, tüm monositlerin yüzde 10 kadarını oluşturan ve C16 reseptörü taşıyan non-klasik monositlerin Kovid hastalarında arttığı ve bunların yarısının enfekte oldukları görüldü. Buna karşılık klasik monositlerin hiçbiri enfekte olmadı.
Enfekte olan hücreler çok kuvvetli sitokin salgılayarak ölüyorlardı.
Kovid’ den ölen hastaların akciğerlerindeki makrofajların da dörtte birinin öldükleri tespit edildi.
Ayrıca, Kovid hastalarının akciğer otopsilerinde enflazomları, enfekte olmamış epitel ve endotel hücrelerinin değil, dokuda yerleşik makrofajların aktive ettiği de belirlendi.
CD16 reseptörünün spike proteinine karşı oluşan antikorları tanıdığı ama Moderna ve Pfizer aşılarının sağladığı antikorları tanımadığı düşünülüyor.
Araştırmacılara göre, virüsün monosit ve makrofajlar tarafından alınmasının koruyucu bir etkisi var; böylece virüsler hücre içine çekiliyor ve daha fazla bağışıklık hücresi toplanıyor. Lakin bu olayda çok fazla enflamatuar mediatörler salgılanması, yaşlılar gibi enflamasyona yatkın kişilerde kontrolün ortadan kalkmasına yol açıyor.
Olayın mekanizması
Monosit enfeksiyonu, antikorla opsonize edilmiş virüsün hücrelerin Fcy reseptörleri tarafından alınmasıyla gerçekleşiyor.
Kaspaz-1 ve gasdermin D’yi (GSDMD) aktive eden enflamazom (NLRP3 ve AIM2) oluşumu güçlü enflamatuar mediatör salınımı ve enflamatuar hücre ölümüne (piroptoz) sebep oluyor.
Gelelim neticeye
Şu Kovid dünyayı mahvü perişan eyledi ama hakkını yemeyelim, ben bu pandemi sayesinde çok şey öğrendim. En çok şey öğrendiğim hocamın SARS-CoV-2 denen katil olduğunu söylesem, inanın abatmış olmam. Teselliyi bunda buluyorum.
Kaynaklar:
https://www.nature.com/articles/s41586-022-04702-4
https://hms.harvard.edu/news/inflammatory-insights
Makale adı: FcγR-mediated SARS-CoV-2 infection of monocytes activates inflammation
