‘Archives of Internal Medicine’ isimli tıp dergisinde yayınlanan yeni bir araştırma, kolesterol ilaçlarının insanların enerjilerini azalttığını ve egzersiz yaparken aşırı derecede yorgunluğa yol açtığını ortaya koydu.
Araştırma, kötü-kolesterol olarak bilinen LDL-kolesterolü düşüren ilaçların en ünlülerinden olan Zocor (simvastatin) ve Pravachol (pravastatin) kullanan 20 yaşından büyük 692 erkek ile 324 kadından oluşan toplam 1.016 hasta üzerinde yapıldı.
Bunlar, başlangıçta kalp hastalığı ve diyabetleri olmayan ama LDL-kolesterol seviyeleri yüksek olan kişilerdi.
Bu 1016 denek rastgele gruplara ayrılarak 6 ay süreyle bir gruba 20 miligram simvastatin, bir gruba 40 miligram pravastatin ve bir gruba da plasebo(boş ilaç)verildi.
Araştırmanın başı olan B. Golomb çalışmalarını “Kolesterol düşürücü ilaçların (statinler) nispeten düşük dozlarda bile enerji azalmasına, egzersiz sırasında yorgunluğa sebep olduğunu belirledik” sözleriyle özetliyor ve şunları söylüyor:
“Genel olarak statin alanların yüzde 15’ inde enerji azalması ve eforda yorgunluk görüldü.
Zocor alanlarda LDL-kolesterolün daha çok düştüğünü fakat yorgunluk riskinin de daha fazla olduğunu belirledik.
Bu olumsuz tesirler hem erkeklerde hem kadınlarda görüldü ama kadınların hem enerji azalmasından ve hem de eforda yorgunluktan daha çok etkilendiklerini tespit ettik.
Zocor alan 10 kadından 4’ ü enerji azalması ve eforda yorgunluktan şikâyetçi idiler.”
Golomb’ un bundan sonraki sözleri statin-meftunlarının asabını bozacak cinsten:
“Statinlerden net olarak faydalandıkları ispat edilenler sadece 70 yaşından daha küçük, kalp hastalığı olan erkeklerdir.
Bunların dışında kalanların yani hangi yaşta olurlarsa olsunlar kadınların, 70 yaşından büyük olan erkeklerin ve kalp hastalığı olmayanların statinlerden yararlandıklarının kesin kanıtı yoktur.
Bu araştırma ile gösterdiğimiz gibi, statinlerin enerji azalması ve eforda yorgunluk gibi hayat kalitesini ciddi şekilde bozan olumsuzluklara yol açması, bu ilaçların birçok kişiye faydadan çok zarar vereceğini ispat ediyor.
Koruyucu tedavi herkese değil, sadece bu ilaçlardan faydalanacakları kesin olanlara verilmelidir.”
Statin-meftunları kıvırıyor
Bu sonuçların statin-meftunlarının sinirlerini allak bullak ettiğini söylemeye gerek var mı bilmem.
Hemen kıvırmaya ve mırın kırın etmeye başlamışlar bile.
Mayo Klinik’ ten Dr. S. Wright bunlardan biri. Çalışmanın yöntemiyle alakalı bir takım tenkitlerde bulunuyor ve şunları söylüyor:
“Bu elbette önemli bir araştırma fakat bu sonuçların başka çalışmalarla desteklenmesi gerekiyor.”
Londra’ da St. George Üniversitesi’ nden K. Ray de “Yorgunluk ölümcül bir şey değil, üstelik ilacı bırakınca da düzeliyor. Bu bizim hastalarımızda çok gördüğümüz bir durum değil” şeklinde buyuruyor.
Bu ilaçları üreten Merck ve Bristol-Meyers firmalarından ise şimdilik ses seda yok.
Gelelim neticeye
Her gün statinlerin yeni bir marifeti ortaya konuyor.
FDA, bundan daha bir iki ay önce bu ilaçların etiketlerine hafıza kaybı ve diyabete yol açabilecekleri uyarısının yazılmasını istemişti.
Enerji azalması ve yorgunluk gibi yan etkiler statin kullananlar için beklenen bir şey!
Aslında bunlara yan etki demek yanlış; bunlar doğrudan ilacın etki mekanizmasının tabii sonuçları.
Statinler, HMG-CoA redüktaz enzimini engelleyerek etki ediyorlar. Bu sayede sadece kolesterol sentezi değil hücre biyolojisi ve insan fizyolojisinde çok önemli rolleri olan koenzim Q10, heme-A ve izoprenil proteinlerin yapımı da etkileniyor.
Ayrıca kolesterol bir son ürün değil; seks hormonları (östrojen, testosteron), kortikosteroitler, D vitamini ve safra asitleri gibi sağlıklı hayatın olmazsa olmaz pek çok ürünü de kolesterolden yapılır.
Kolesterol hücre duvarının, beyin ve sinir sisteminin çok önemli bir yapıtaşıdır.
İş burada da bitmiyor. Nitrik oksit ve enflamasyon mediatörlerinden çoklu-doymamış yağ asitlerine kadar birçok ürün ve fonksiyon da bu ilaçtan etkileniyor.
Netice şudur ki bir kimseye statin vermekle sadece kolesterol yapımı engellenmekle kalınmıyor, “sağlıklı çalışan bir sistemin temel ayarları ile de oynamış olunuyor.”
Gelelim neticeye
Hastalarını yakından takip eden hekimler statinlerin yorgunluk yaptığını zaten biliyorlardı. Bu durum bir araştırma ile ispatlanmış oldu.
Bu ilaçların enerji kaybı ve yorgunluğa yol açmaları çok önemli; çünkü kalp damar hastalığı olanların en çok faydalandıkları şey düzenli yapılan egzersizlerdir.
Kalp hastasına öyle bir ilaç veriyorsunuz ki “adamın yürümeye mecâli kalmıyor”.
Statin içip yürüyemeye tâkati kalmayanların hâline ağlamalı mı gülmeli mi bilemiyorum.
Murat Tuzcu Hocamız kolesterolle ilgili yazı yazmayı çoktan bıraktı. Tansiyondan, kapaktan, şah damardan, oradan buradan havadan sudan bahsediyor ama kolesterolü, statinleri ağzına dahi almıyor.
Bence iyi de ediyor.
Statinlerin yan etkilerini izlemeyi gerekli görmeyen ve bunların son derece güvenilir ilaçlar olduğunu iddia eden bizim statin-meftunları ise ilaç firmalarından “koşulsuz destek koparma” işinden fırsat bulup da bir açıklama yaparlar mı, merak ediyorum.
KAYNAKLAR
http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?doi=10.1001/archinternmed.2012.2171
