Kitap Oku Çevreni Aydınlat!

Dinimiz İslam  ilme, okuyup yazmaya gereken önemi vermiş; dikkatimizi bu noktaya çekmiş ve bizlerden daima müspet yolda çalışmayı istemiştir. Cenab-ı Allah, Kur’an-ı Kerim’de: “Yaratan Rabbinin adıyla oku; O, insanı bir alakadan yarattı. Oku! İnsana bilmediklerini öğreten, kalemle (yazmayı) belleten Rabbin, en büyük Kerem sahibidir.” buyurmak suretiyle, insanın daima arayış içinde olması gerektiğini, eğitim ve öğretimle her an içice bulunmasını emrediyor.

Peygamberimiz Buyuruyor: “İlim Çin’de de olsa alınız”. “Faydalı olan ilim mümin’in yitik mal’ıdır. Onu nerede bulursa alsın.” O halde, Eğitim, Kültür, Teknik, Medeniyet… Alanında ilerlemek için beşikten mezara kadar kitap okumalı ve çocuklarımıza da okutmalıyız.

Okumak, insan için en önemli ve en etkili öğrenme yoludur. İnsanlar, okuyarak olayların ve varlıkların iç yüzünü öğrenirler. Aynı zamanda düşünce ufkunu geliştirip, geniş bir görüş açısı sağlayarak, olayları doğru yorumlama yeteneği kazanırlar.

Kitap bir medeniyet ölçüsüdür. Bir ülkede basılan kitapların muhtevası, türleri, adedi, kitap dağıtım sistemi,  alış miktarı o ülkenin uygarlık düzeyini gösterir. Medeniyetin kaynağı olan kültür, bilgiye dayanır. Bilginin kaynağı ise kitaptır. Kitap okudukça kainatın büyük bir insan, insanın küçük bir kainat olduğunu anlarız.

İLİM ÇİNDE DE OLSA ALINIZ!

Bir milletin ileriliği, kitap okuyanların sayısıyla orantılıdır. Kitaptan uzak kalan, insanlıktan ve insanlardan da uzak kalır. Yusuf Has Hacip: “Yurdu olan onu kılıçla almıştır, yurdu tutan da onu kalemle tutmuştur” der. Yavuz Sultan Selim’in savaş meydanlarına giderken, katırlar üzerinde kütüphanesini de taşıması, atalarımızın büyük devletleri ne üzerinde kurduklarını gösterir. Her büyük adamın heyetini incelerseniz, onun özellikle kitaba inanıp dayandığını görürsünüz.

Peygamber Efendimiz bir hadis-i şeriflerinde: “Faydalı olan ilim Mü’minin yitik malıdır. Onu nerede bulursa alsın”. İlimden daha faydalı bir şey olmayacağına göre, nerede bulunursa alınması lazımdır. Nitekim bir haberde “İlim Çin’de de olsa gidip alınız” buyrularak, Müslümanları ilmi en uzak yerlerde bile olsa, gidip almaya teşvik etmiştir.

Çocuklarımıza  okuma alışkanlığı kazandırabilmek için, öncelikle anne-babaların iyi örnek olmaları, düzenli bir şekilde kitap okumaları gerekir. Okuma alışkanlığının küçük yaşlarda kazandırılması çok önemli bir husustur. Çocuğun ruh dünyasını da olumlu etkileyip, bilgili ve kültürlü yetişmesini sağlayacak  kitapları okumaları sağlanmalıdır. Dünya klasiklerinden ilmi, dini içerikli doyurucu kitapların  tercih edilmesi-  okunması tavsiye edilmektedir. Kendi çocuklarımıza ve yakınlarımıza, okuyup beğendiğimiz eserlerden tavsiye etmeliyiz. Bizzatihi kendimiz kitap okuma hususunda güzel bir örnek olmalıyız.

KİTAP İNSANIN UFKUNU AÇAR

Kitap okumak insanın ufkunu açar.  Bilgi ve birikimini arttıracağı için belirli bir bilincin, şuurun kazanılmasını sağlar. Olayları doğru analiz edip, mukayeseli bir şekilde sonuçlandırma yeteneği kazandırır.

Yüce Allah Kuran-ı Kerim’de Peygamberimize (s.a.v.): “Rabbim ilmimi artır” (Taha 114) diye dua etmesini öğütlüyor. Zira varlığın hakikatini, çevremizde cereyan eden olayların sırrını, yaratılışımızın gayesini  ancak Allah’ın lütfedeceği ilimlerle anlaşılır. İnsan hayvanların aksine herhangi bir bilgiden mahrum, yani cahil olarak dünyaya gelir. İlmi artırmanın da en önemli yolu okumaktır.

Kur’an-ı Kerimin ilk ayetinin ve ilk emrinin “Oku” olması, Hz. Peygamberin ümmi (okuma-yazma bilmez)iken her türlü ilmin zirvesine ulaşmış olması, Bedir Savaşında alınan esirlerin on beş kişiye okuma-yazma öğretmesi karşılığında serbest bırakılması, bu konuda ki peygamberimizin hadisleri ve eğitim faaliyetleri buna delildir.

Hem aklı hem de kalbi tatmin edici eserlerin okunması asla ihmal edilmemelidir. Unutulmamalıdır ki insanda bedenin yanında ruh da vardır. Bedenin eğitimi sporla, zihnin eğitimi kitapla olur.

Dinimiz ve peygamberimiz okuma ve yazmaya bu kadar önem vermişken bizler bu konuya gereken önemi vermiyoruz. Oysa okumanın ve yazmanın yaşı yoktur. İnsan istekli olursa hayatta her şeyi başarır. Okumak bir ibadettir. İnsan okudukça bilgi edinir. Bilgisi arttıkça da bilgisinin azlığını hisseder. Bu onda okuma zevkini geliştirir ve okuma alışkanlığı kazandırır. Okuma alışkanlığı kazanan insanın da kendine güveni, bilgisi ve becerisi artar.

“Kitap okumak dilsize dil, gözsüze göz, güçsüze güç”* olur. Kitap okuyan insanın düşünceleri olgunlaşır, ufku açılır. En önemlisi de doğruyu ve yanlışı, iyiyi ve kötüyü öğrenir ve ayırt eder. Öğrendikleriyle de Allah’ın rızasını kazanmaya, cennete kavuşmaya ve cehennemden uzaklaşmaya çalışır. Hayatı kavrar, ilmi ve teknolojisi sayesinde gelişmeyi yakalar. Kalkınmanın temelini atmış olur.

KİTAPLAR SOLMAYAN ÇİÇEKLERDİR

Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: “İlim tahsili için sefere çıkan kimse evine dönünceye kadar Allah yolundadır.”  “Her kim ilim tahsili için bir yola çıkarsa, bu yüzden Allah’ü Teala ona cennete giden yolu kolaylaştırır.”  “İlim (nafile olarak yapılan) ibadetten çok daha hayırlıdır.”

Kitap okuyan kişiler, edindikleri bilgi ve kültür sonucunda aynı zamanda toplum içinde etkin bir kişiliğe sahip olurlar. Okuyarak kendini geliştiren kişiler ise elbette çevrelerinde gelişen olaylara da hakim olacak ve toplum içinde eğitim seviyesinde zamanla bir ilerleme sağlayacaktır.

Okumayan insanlar ise, düşüncede sığ, yeni terkipler yapmaktan mahrûm insanlardır. Bu insanlar konuşmakta zorluk çekerler, düşüncelerini net ifade edemezler. Teknoloji anlamda çağa da ayak uyduramazlar. Dolayısıyla diğer insanlarla iletişimde zorluk çekerler.

Kitaplar solmayan çiçeklerdir. Önemli bir kitabı, büyük bir adamı dinler gibi kuvvetli bir düşünce ile okuruz. Satırlar üzerinde düşünürüz. Aradan bir zaman geçtikten sonra tekrar tekrar okuruz. Ancak bundan sonra kitap bizim kişiliğimize girer. Bizden bir parça olur. Hayatımızı, düşüncelerimizi etkiler. Hepimiz çokça kitap okumalıyız.

Okuyan kişiler okumanın beraberinde getirdiği zengin kelime dağarcığına sahip olurlar. Hikmetli ve etkileyici konuşarak hitap ettikleri kişilerde etki  uyandırırlar. Bu etki ise insanlarla ilişkileri güçlendirmekte, kişiye daha sosyal bir karakter kazandırmaktadır. Daha geniş kelime dağarcığı, insanın daha fazla kavramla düşünebilmesini sağlar. Yani düşünce kapasitesini ve kültür düzeyini artırır.

ZAMANINI KİTAP OKUYARAK GEÇİR

Boş zamanlarını, çoğu zaman hiçbir yararlı bilgi aktarmayan televizyon karşısında geçirmek yerine kitap okuyarak değerlendiren bu kişiler, edindikleri bilgi ve kültür sonucunda aynı zamanda toplum içinde etkin bir kişiliğe sahip olurlar. Tüm bu özellikler, kişilerin öncelikle kendileri ve toplum  için okumaları gerektiğinin çok önemli bir göstergesidir. Okuyarak kendini geliştiren kişiler ise elbette çevrelerinde gelişen olaylara da hakim olacak ve toplum içindeki eğitim seviyesinde zamanla bir ilerleme sağlanacaktır. Okumak, bilmenin ve bilgiyi elde etmenin ilk ciddi adımı ve altın anahtarıdır.

İnsanoğlu sözü, kalıcı hale getirmek, gelecek nesillere doğru aktarmak için kitaplar yazdı. Kitaplar yazılıp çoğaldıkça toplumlar gelişti. Kütüphaneler kuruldu, medeniyetler inşa edildi. Bir bilgiye veya kitaba ulaşmak için günlerce yol alındı. Günümüzde ise bilgiye ve kitaplara ulaşmanın yolları hem kolaylaştı hem de çeşitlendi. Kitap ve kütüphanelerin sayısı arttı.

Okuma alışkanlığı bizi mezara kadar bırakmayacaktır. Çok zengin olabilirisiniz, çok güzel bir işiniz ve aileniz de olabilir. Bunlar elinizden uçup gidebilir. Okumanın size kazandırdığı itibar, bilgi  sizi hiçbir zaman yalnız bırakmayacaktır. Kitap okumanın en önemli faydası hiç kuşkusuz insanın kendini tanımasını sağlamasıdır.

 İLİM BEŞİKTEN MEZARADIR!

Okuyan insan hangi alanda başarılı olacağını, hangi alanın onun kişilik yapısına uygun olduğunu tespit edebilir. Kitap okuma, düşünceleri olgunlaştırır. Çok kitap okuyalım, okuduğumuz kitapları iyi anlayalım. Kitaplar, bizi motive eder, hayata bağlar ve ufkumuzu açar. Düşünme, hedef belirleme, büyüdükçe yetenekli kişiler arasında yer alma imkânı verir. Ülkemiz için bir kısım başarılı projeler geliştirip kendimizi ispatlamak istiyorsak bolca kitap okumalıyız. Çünkü önemli projeler üretmek, başarı ister, güç ister, gayret ister, bilgi ister.

İnsan hayatta, önce kendine güven duymalı. Daima başarılı olma tutkusu ile yaşamalıdır. Çalışkan kişinin gündeminde başarısızlık yoktur. Bir insanın sahip olduğu görüş ve düşünceleri bilgi ve kültür düzeyi kadardır. Bizim ecdadımız daima büyük düşünmüş, büyük projelere imza atmıştır. Bizler de büyüklerimize özenerek  kendimizi geliştirmeli ve onların bıraktığı projeleri tamamlamalıyız.

İnsanın davranışlarındaki olgunlaşma, düşüncelerindeki güzellik kültürel birikimini ve bilgiyi yerli yerince kullanma becerisini gösterir. İşte insanı bu seviyeye getiren bir uygulama yeteneğidir. Bu yeteneğin oluşması ise sürekli ve düzenli okuma alışkanlığıyla mümkündür. İnsan, kitap okuma alışkanlığı kazanınca kendine güveni artar. Kitap okuyan insanların becerisi ve bilgisi artar.

Okumak, insan için en etkili ve en kolay öğrenme yoludur. Bizim kültürümüzde ve inancımızda öğrenmenin yaşı yoktur. İslam’a göre; ilim beşikten mezara kadar tüm Müslümanlara farzdır. Bu hususta kadın, erkek ayrımı da yoktur.

 HİÇ  BİLENLE BİLMEYEN BİR OLUR MU?

Geçmişte ecdadımızın en ileri seviyeye ulaşıp, başarılı olmasının sebebi eğitim-öğretime, okuyup, araştırmaya verdiği önemden dolayıdır. Ayet-i Kerimede “ Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur  mu?”  buyrulmuştur. Tabi ki bilenle bilmeyen, okuyanla okumayan bir olmaz. Geri kalmış toplumların bir çoğunun kaynağında, bilgisizlik ve eğitimsizlik yer almaktadır. Okuma başarılı olmanın da anahtarıdır.

İnsanlar  kitap okumak suretiyle zaman dilimlerini en verimli hale getirilebilir. Bu, planlı ve programlı olmanın sonucunda oluşur. Boş zamanlarımı çok iyi planlayıp okuma alışkanlığımızı düzenli hale getirmeliyiz. Ayrıca, uçak, otobüs, tren, taksi v.b. ulaşım araçlarıyla seyahat ederken  de kitap okuyup, zamanı iyi değerlendirmemiz gerekir.

Kitaplar sayesinde bilgi  kapasitemiz artar, yaşama dair bilgi ve kültürümüz gelişir. Kitap okurken, düşünmeye vaktimiz vardır. Düşünerek bilgiyi özümsersiniz ve tekrar bilgiye geri dönebiliriz. Kitap okumak ile matematik, fizik, kimya ve biyoloji gibi bir çok dalda daha başarılı oluruz. Bunun sebebi, kapsamlı düşünce yeteneğinin kazanılmasıdır. Yani kitap okuyarak, düşünme yeteneğimizi, yorum yapma gücünü kazanırız. Hızlı okuma ve hızlı anlama yeteneğimizi geliştiririz.

Ahmet SARGIN