Araştırmacıların ‘’Verimli Hilal’’ dedikleri Coğrafyanın sakinleri, bugünkü İran, Irak, Suriye ve Türkiye sınırlarına yayılmış ve Kadim Tarihte Yukarı Mezopotamya’da yaşayan kavim, Kürtler. Dilleri Kürtçe, bugün 30 ile 40 milyon arası bir nüfusa sahip oldukları tespit edilir.
Kürtçe, Hint-Avrupa Dil Grubu Ailesine mensuptur; Hint-Avrupa kavimleri Hindistan’dan Avrupa’ya uzanan milletleri kapsar ve bu milletlere Mitolojide Ariler (Arı, Pak) denilmiştir. Hint Arilerinin İrani kolları arasında Farslar, Partlar ve Kürtler yer alır, böylece Kürtlerin yaklaşık MÖ: 1000’li yıllardan itibaren Farslardan (Perslerden) ayrılarak Batı’ya yayıldıkları saptanır. Urmiye ve Van Gölü çevresine yayılan Medler (Mada) Proto Kürtler ile sentezlenerek Kürt kavmini oluşturmuşlar.
Yunanlı Tarihçiler Herodotos’da Medler anlatılır. Yunanlı komutan Ksenophon ‘’Anabasis’’ adlı eserinde Karduxi olarak anlattığı savaşçı milletin Kürtler olduğu söylenir. Bu kavmin kimseye baş eğmedikleri anlatılır. Daha eski metinler, Sümer tabletlerinde Kur-ti (Dağlı) bir kavimden söz edildiği ve dağlılardan kastın Kürtler olduğu, Kürt isminin bu tabletlerden kaldığı anlaşıbilir. Kürt ismi, yabancıların Kürtlere verdiği bir isimdir.
Eski Kürtler tıpkı diğer Ari Kavimlere benzer inançlara sahipler. En eski Kürtler Yazdanizm (Bugünkü: Yezidilik) inancına sahip iken, daha sonra MÖ: 600’dan sonra Urmiyeli Kürt Peygamber Zerdüşt’ün tebliğiyle din değiştirmişlerdir. Din değiştirmeyen Kürtler, bugün kendilerine Êzidi diyen topluluk, Adi Bin Misafir tarafından dinleri reforme (islamize) edilmiştir. Bunlar Müslüman dahi olmadılar ve Şengal, Laleş, son zamanlara kadar Türkiye ve Kürt coğrafyasında sayıları kayda değerdir, bugün için yaklaşık 2.000 civarı bir nüfusa sahip oldukları var sayılır.
Kürt cofrafyası Hz. Ömer ile Hz. Osman döneminde tümüyle feth edilmiştir. Nitekim Kuran-ı Kerim’de bir ayetin bu fethe işaret ettiği iddia edilmiştir, “Siz, ileride çok zorlu savaşçı bir kavimle savaşmaya çağrılacaksınız. Onlarla savaşırsınız ve Müslüman olurlar.’’ (Fetih Suresi, 16) Tarihçiler ve Müslüman Seyyahlar, Hz. Ali döneminde tüm Kürtlerin Müslüman olduğunu anlatırlar. İslam öncesi dönemde Mittani, Hurri, Elam ya da Proto Kürt milletler kapsamına alınan Zagros Halkları, Kürt orijininin dayandırıldığı has Kürt Ataları Med İmparatorluğunun egemenliği altında birleşerek Kürtleri kendine özel bir kavim kıldığı bilinir. Nitekim Sasani döneminde Pehlevi yazıtlarında Kürt kralları, Kürt savaşları ve bugünkü biçimiyle Kürt ismi açıkça geçmektedir. Medlerden sonraki dönemde Kürtler daha ziyade Federal veya Özerk konumda olmuşlar. İslam Fetihleri sırasında Kürtler bağımsız devlet değildiler. Kürt halkının ve diğer bölge halklarının ‘’Başımızda kardinal külahı görmektense, Müslüman sarığı görmeyi tercih ederiz.’’ diyerek Müslümanların egemenliğine girdikleri aktarılır.
İslam sonrası dönemde en önemli Kürt portresi Selahaddin el-Eyyubi’dir; Selahhadin-i Eyyubi’nin Kürtlüğü sabit olup o dönemde ‘’Kürt Devletinin Tarihi’’ (Tarîxa Dewleta Kurdan) ismiyle müstakil bir eser bile yazılmıştır. M.Emin Narozi bu eseri Kürtçe’ye tercüme etmiştir. Kürtler hakkında Hz. Peygamber’in şöyle dediği söylenir, “Ümmetimden bir taife (kavim) Allah’ın emri gelinceye kadar/kıyamete kadar üstün bir şekilde hak üzere- mücadelelerine devam ederler.” (Buharî, İtisam, 10). Rivayetlere binaen Kürtlerin kıyamete kadar (ya da zuhura kadar) din değiştirmeyeceği, Müslüman kalacağı saptanabilir.
Zuhura yakın bir sürede Kürtlerin Irak ve hatta Horasan’a kadar hüküm süreceği de rivayetlerde geçer, Hz.Ali, “Irak’ı Kürt liderler yönettiğinde, Mehdi’nin zuhurunu bekleyin.” (Bişaret’ul İslam s.104) dedi. Başka bir öngörü, ‘’Kürtler Bağdat’ı Horasan’a kadar yönetecekler ve haykırma sesini işittiğinde o zaman hiç kimse kurtulamayacak.’’ (Şeyh Muhyiddin, İşaretlerin Özeti) Tac adlı hadis kitabında -bir haşiyede- Mehdi’nin ordusunun Berzenciler veya Kürtler olduğu belirtilir. Zaten üstünlük takvadadır ve Kürtler takvalı bir millettir. Bunu bilmeyen yoktur.
Saygı ve Sevgiler…
M.Salih Özalp
Kişisel Web:
www.metyus.coE-Posta:
ozalpmehmetsalih@gmail.comYazı Linki: www.yazarportal.com
İleri Okumalar
- Doç. Dr. Bekir Biçer, İslam Coğrafyacılarının Eserlerin Kürtler Hakkındaki Rivayetler
- Salih Özalp, Kurdname -Ulusal, Sınıfsal ve İdeal Yurtseverliğin Kaynakları-
- Herodotos, Tarih
- Ksenophon, Anabasis -On Binlerin Dönüşü-