Okurlarımızdan her gün yüzlerce doğum borçlanmasına ilişkin soru alıyorum. Herkes bir an önce doğum borçlanması yapmak için çabalıyor. Ücretsiz izin, doğum sonrasında çalışılmayan iki yıla kadar olan sürenin primini ödeme imkanı sağlıyor. Yani, doğum borçlanmasında tüm anneler için erken emeklilik söz konusu olmayabilir. Özellikle çalışmaya başladıktan sonra doğum yapan annelerin sadece gün sayısını artırır. Eğer bu durumdaki annelerin gün sayısı yeterli ise borçlanma yapmalarına gerek yoktur.
Okurumuz Faruk Gülmez de, “Eşim 21.05.1970 doğumlu ve 1987/4 tarihinde şu an çalıştığı kurumda stajyer olarak çalışmış. SGK’nın sayfasında işe başlama tarihi 1987/4 olarak gözüküyor. Hizmet dökümünde ise prim başlangıç tarihi 1988’in 3. dönemi olarak görünüyor. Eşimin sigorta başlangıç tarihi stajyer olarak başladığı tarih midir? 1988 tarihine göre eşim yaştan emekliliği 2015/5 tarihinde hak ediyor. Şayet bu süre içerisinde bir doğum yapsa doğumdan dolayı yasal izin sürelerinin peşine bir yılda ücretsiz izin alsa. Ücretsiz izinden sonra tekrar işe başlasa. Daha sonraki almış olduğu bu ücretsiz izini doğum borçlanmasına saydırıp işe başlangıç tarihini 1988/3. dönemden 1987/3. döneme çektirebilir mi?” diye soruyor.
Doğum borçlanmasıyla gün sayısı artmaktadır. Ayrıca, sigortalı olduğu tarihten önce doğum yapan kadınlarda doğum borçlanması sigorta başlangıç tarihini geriye götürmektedir.
Bu durumda eşinizin sigortalı olduğu tarihten önce doğumu yoksa sigorta başlangıç tarihi geriye gitmez. Bu tarihten sonra yapılacak doğumlarda borçlanma yapmanız halinde sadece gün sayısı artar.
Staj döneminde ödenen primlerin emekliliğe bir etkisi olmaz ve sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmez. İlk defa normal sigortalı olarak çalışmaya başladığı 1988/3. dönemi esas alınacaktır.
***
Kusurlu işçinin işkazası
Okurumuz Çile Geçgel, “13.03.2009 tarihinde babam iş nedeniyle kullanmakta olduğu kamyonla trafik kazası geçirerek vefat etti.Şirketle görüştüğümüzde çıkan kaza raporuna göre babam yüzde 100 hatalı görüldüğünden herhangi bir tazminat hakkımızın olmadığını belirttiler.Sizce yapabileceğimiz herhangi birşey var mıdır?”
Sevgili okurum, kusuru olsa da iş kazasından dolayı işverenden maddi ve manevi tazminat talep edebilir ve SGK’dan işkazası nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri (işkazası maaşı) alabilirsiniz. Ayrıca babanızın prim günü dul-yetim aylığı bağlanması için yeterli ise annenizle hak sahibi kardeşlerinize aylıkta bağlanacaktır.
Bağlı bulunduğunuz SGK müdürlüğüne acilen başvurun ve ölüm aylığı ile iş kazası nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanması için başvurunuzu yapın. Bu olan iş kazası olarak bildirilmemişse SGK müfettişleri tarafından kaza da incelenecektir. Bu durumda müfettiş incelemesini müteakip maaş bağlanır. Ayrıca bir avukattan destek alarak maddi ve manevi tazminat davası açınız.