Mevcut caddelerden tırtıklanmış yüzeysel raylı sistemleri saymıyorum. Nostaljik tramvay, hafif metro ve benzerleri… Çünkü bunlar bir yandan fayda sağlarken diğer yandan çoğu kez yolları daraltıp sıkıştırıyorlar, yeterince hızlı hareket edemiyorlar. Ayrıca bizim sorumsuzyayalar, taşıtlar bir yerlerden girip bunların önüne çıkıveriyorlar. Esas olan mevcut yollardan ayrı bir düzlemde yeni bir sistem, bir ağ, bir network yaratabilmek. Ya aşağıda, ya yukarıda raylı toplu taşım sistemi kurabilmek. Aşağıdakine Metro diyoruz. Metro bu yönde çok geç kalmış Istanbul için yapımı pahalı ve yavaş bir sistem.
Taksim–Levent arası 8 km yi 12 yılda bitirebildik, fahiş paralar ödedik. Inşaat devam ediyor, ancak Metro projeleri bitene kadar Istanbullu da bitecek. Metroyu yapımı hızlı ve ekonomik başka bir sistemle desteklemek kaçınılmaz. Işte o zaman yukarı bakmak, yukarıda bir sistem yaratmak lazım. ‘Monoray’, diğer bir deyişle ‘Havaray’ bu iş için biçilmiş kaftan. Direkler üzerinde tek rayda giden bu sistem birçok ülkede başarıyla kullanılıyor.
Mevcut yollara sıkıştırılan raylı sistemler veya Metrobüs, Minibüs gibi kentsel dokuyu kesmiyor, mevcut ulaşımı boğmuyor. Yolların, derelerin, hatta evlerin üzerinden geçiveriyor. Kolay, ucuz, güvenli. Ayrıca, seyahat etmesi de zevkli, şehri havadan görüyorsunuz. Metrodan çok daha hızlı ve ucuz yapılabiliyor. 1999 yılında Istanbul Başkan adayı iken Havaray’ı çizdim, yazdım, söyledim. Basında yer aldı. 09 Nisan 1999 tarihli gazete kupürü haberi veriyor. 2004 ve 2009 yılları başkan adaylıklarımda da yineledim. Aradan 13 yıl geçti. Benim saçlarım beyazlandı, Nihayet Topbaş Başkan’ım açıkladı: ‘Istanbul’a Havaray yapılacak.’
Teşekkürler Başkan’ım, ancak Istanbul için 13 yıl gecikme büyük kayıp. Ankara ve Izmir de düşünmeli…
