İlaç Tedavisinden Beklenen Faydayı Görmeyen Astımlılar İçin Yeni Bir Tedavi Umudu
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), tüm ilaçların azami dozlarda kullanılmasına rağmen kontrol altına alınamayan ağır astımlı hastalar için termoplasti adı verilen ilaçsız tedavi yöntemine onay verdi. Bu onay, 297 hasta üzerinde yapılan araştırmaların olumlu sonuçlar vermesi ve önemli bir yan etkisinin de görülmemesi üzerine verildi. Bu araştırmalarda termoplasti uygulanan hastalarda astım ataklarında yüzde 32, astım sebebiyle acillere başvurmada yüzde 84, solunum sistemi belirtilerinde yüzde 73 azalma olduğu belirlendi. Termoplasti, sürekli ilaç kullanmalarına rağmen hastalıkları kontrol altına alınamayan, sık sık acillere gitmek, hastaneye yatmak zorunda kalan, hayat kaliteleri bozulan ağır astımlı hastalar için büyük umut vaat ediyor.
Termoplasti nedir?
Termoplasti olarak isimlendirilen bu yeni yöntem, bronşlara ısı uygulanarak bronşlar etrafındaki kas kütlesinin azaltılması prensibine dayanıyor.
Termoplasti, bronkoskop ismi verilen bir alet aracılığı ile burun veya ağzı yolundan lokal anestezi altında uygulanıyor. Hastaların hastaneye yatması gerekli olmayıp, işlemden sonra evlerine gidebiliyorlar.
Bronkoskop bronşa yerleştirildikten sonra içinden bir kateter sokularak ucu bronş duvarına temas edinceye kadar şişiriliyor. Bundan sonra kateter aracılığı ile 10 saniye süreyle radyo frekans enerjisi verilerek bronşlar etrafındaki düz kasların 65 dereceye kadar ısınması sağlanıyor. 65 derecelik ısı, kaslar üzerinde herhangi bir hasar ve zarar oluşturmadan kas kitlesini küçültüyor. Termoplasti 40’ ar dakika süren ve 9 hafta arayla tekrarlanan üç seansta tamamlanıyor.
Termoplasti 18 yaşından büyük hastalara yapılıyor.
Kimler için sakıncalı?
Genellikle iyi tolere edilen termoplasti, bazı hastalarda astımla ilgili şikâyetlerin artmasına veya kötüleşmesine yol açsa da, bunlar standart astım ilaçları ile genellikle bir hafta içinde düzeliyor. Atelektazi, yani bronşların balgam ile tıkanmasına, bronş kanaması, göğüs ağrısı, huzursuzluk, baş ağrısı ve bulantı da görülebiliyor.
Bu sistemin kalp pli, defibrilatör veya benzeri elektronik implantları olan hastalarda ve lidokain, atropin veya benzodiazepinlere aşırı duyarlılığı olanlarda kullanılmaması gerekiyor.
Termoplastinin, aktif solunum yolları enfeksiyonları ve pıhtılaşma bozuklukları olanlarda, astım krizleri sırasında ve 2 haftadan kısa zaman önce kortizon tedavisinde değişiklik yapılan hastalar için de sakıncalı olduğu bildiriliyor. Termoplastinin aynı bölgeye ikinci kez uygulanması gerekiyor.
Henüz ülkemizde uygulanmıyor
Termoplastinin bu aşamada ülkemizde uygulanması mümkün değil. Bunun için sağlık bakanlığının termoplasti uygulanan sisteme onay vermesi gerekiyor.
Astım hakkında kısa bilgi
Astım dünyadaki kronik hastalıkların en sık rastlananlarının başında geliyor. İstatistiklere göre ülkemizde 4 milyon ve tüm dünyada 300 milyon astımlı var ve her yıl 180 bin insan astım yüzünden hayatını kaybediyor. Gelişmiş ülkelerde ilkokul çağı çocuklarının yüzde 10-15’i astım hastası.
Astımın krizlerinin sebebi bronşların çeşitli uyaranların etkisiyle yaygın olarak daralmasıdır. Bu daralmasının bronşlar etrafındaki kasların kasılması, aşırı miktarda ve daha yapışkan salgı oluşumu, bronş duvarında ödem meydana gelmesi, bronş çevresinde yer alan damarların genişlemesi, bronşları döşeyen epitel hücrelerinin dökülmesi ve bronş duvarında iltihap hücrelerinin birikimi gibi pek çok sebebi vardır.
Astım aynı zamanda tıbbın en iyi tedavi edebildiği hastalıklardan da biri. Bronşlarda meydana gelen daralmaları ortadan kaldırmak için nefes açıcı ilaçlar ve kortizon kullanılıyor.
Aşı tedavisi (immunoterapi) veya sprey şeklinde kortizon ile astımlıların yüzde 95’ i uzun süreli olarak kontrol altına alınabiliyor. Ancak hastaların yüzde 5 kadarını uygun tedaviye rağmen kontrol altına almak mümkün olmuyor. Termoplasti de bu hasta grubu için tavsiye ediliyor.