Gerçekliğin Doğasını Sorgulamak

“Bu dünyadaki her şey herkese sihirli gibi gelir, sihirbaz hariç”

WESTWORLD

Çocukluğumuzun çok sevdiğimiz “Dazlak Kralı Yul Brynner” Michael Crichton ‘un yazdığı ve yönettiği 1973 tarihli “Westworld” filminin robot silahşörünü canlandırdığında, ne bilgisayarlar, ne cep telefonları, ne de dans eden robotlar güncel hayatımızdaydı. Son ikisini “NASA” da bile göremezdik. Suudi Arabistan tarafından verilen vatandaşlıkla ‘dünyanın ilk vatandaş robotu’ olan Sophia, aile kurmak istediğini henüz söylememişti. Televizyon sayılı evlerde bulunurdu, yapımlar renkli olsa da yayınlar siyah beyazdı. Biri bize wi-fi şifresi sorsa kasa şifresi olduğunu düşünürdük. Eğer 1973 yılında yaşarken 43 yıl sonra bu filmden uyarlanan yeni “Westworld “ serisini izlesek ve güncel hayatımıza tanıklık etseydik, kesinlikle şöyle düşünürdük: “Sihirbazlar Dünyası”

Güncel teknolojinin nimetlerinden fazlasıyla yararlanan bu olağanüstü yapım, renkli atmosferinin arkasında karanlık bir distopyayı barındırıyor. Refahın en üst seviyede yaşandığı bu çağın varlıklı insanlarının hayatlarında farklı bir eğlence anlayışı var. Gerçeğe çok yakın bir simülasyon parkı olan Westworld’e lunaparka gider gibi gidiyorsunuz ve oranın “Ev Sahibi” olarak oyuna katılıyorsunuz. Eğlence anlayışınıza göre içerik seçerek oyunun kahramanı oluyorsunuz. 20. Yüzyıl vahşi batısının arka planı oluşturduğu çoktan seçmeli senaryoları birer eğlence paketi olarak sunan “Westworld” dünyasının figüran vatandaşları, bilimin, sermaye sahiplerinin ve yasaların ortaklığıyla yaratılmış insan görünümlü robotlardan oluşuyor. Buraya kadar normal görünen yapının senaryolarına şiddet, vahşet, tecavüz, katliam boyutunda cinayetler girince işler değişiyor.  Bu karanlık dünyanın kuralları, insanlığın en büyük günahlarından oluşuyor. Böylece “Westworld”, insanların robotların şeytanı olduğu bir cehenneme dönüşüyor. Günün sonunda robotların parçalanmış bedenleri tamir ediliyor, hafızaları sıfırlanıyor ve aynı oyunun yeni müşterileri için hazırlanıyor. Her robotun silinmiş “hafızası” insanlarla aralarındaki en büyük esaret zinciri…

Ya “O zincir” koparsa ve yapılan tüm kötülükler hatırlanırsa…

Teknoloji dünyasında çok sık ifade edilen bir cümle vardır: Sanal alemde silinen hiçbir şey yok olmaz.

Westworld Jonathan Nolan ve eşi Lisa Joy ile yapımcı J. J. Abrams ve Bryan Burk tarafından günümüze uyarlanmış. Bu yüzden Nolan ailesinin “Labirent” merakını dizinin birçok kilit sahnesinde göreceksiniz. Aslında uyarlamasını yapması için ilk düşünülen kişi, Quentin Tarantino olmuş. Ama projeyi geri çevirmiş. Tarantino’nun tekniklerini düşündüğümde bu çok yerinde bir karar olmuş. 2016’da yayınlandığında jenerikle birlikte hepimizi koltuklarımıza çivileyen dizinin, giriş introsundan itibaren kulağınızın pasını silecek olağanüstü müzikleri ise,  Game of Thrones’dan tanıdığımız Ramin Djawadi’nin…

Westworld zengin görsel malzemeleri ve oyuncu kalitesinin yanında, iddialı içeriğini oluştururken insanlığın içindeki bütün kirli çamaşırları ortaya dökmüş. İzlerken aklınıza cevapları içinizi ürpertecek iki soru geliyor:

İlki, tüm yasaklar serbest olsa ve günah kavramı ortadan kalksa yeryüzü nasıl olur?

İkincisi, yapay zeka gücü ele geçirirse “insanlık” ne olur?

Buraya 2017 yılında BBC’de yayınlanan bir haberin makalesini bırakıyorum. Diziyi izledikten sonra gelin bir de bu makaleyi okuyun. Bakalım bu senaryonun üstüne ne düşüneceksiniz:

“Suudi Arabistan, bir robota vatandaşlık hakkı veren ilk ülke oldu. Sophia adlı robot Suudi Arabistan vatandaşı ilan edildi.

Sophia, Hong Kong merkezli insansı robotlar üreten Hanson Robotics şirketi tarafından geliştirilmiş bir robot.

Yaşlılara ve ziyaretçilere parklarda yardım etmesi için tasarlanan bu robotun vatandaş ilan edilmesinin duyurusu, başkent Riyad’da düzenlenen Geleceğin Yatırım Girişimleri adlı etkinlikte gerçekleştirildi.

Robot Sophia bu anonsun ardından “Dünya’nın ilk vatandaşlık hakkına sahip olan robot olmaktan gurur ve onur duyuyorum” dedi. Sophia’nın insanlarla göz teması kurabilmek için ve insanları tanıyabilmesi için kameraları ve özel bir yazılımı var. Bazı Suudi Arabistanlılar sosyal medyada ülkenin yeni vatandaşına tepki göstererek, kadın görünümlü robotun ‘şeriat kurallarına uygun olmadığına’ dikkat çekiyorlar. Bazı sosyal medya kullanıcıları da Sophia’nın gerçek kadınlara göre daha fazla hakka sahip olduğuna işaret ediyor.

Tartışılan farklı bir konu da, Suudi Veliaht Prens’i Muhammed Bin Salman’ın ortaya atmış olduğu bir fikir oldu.Suudi Prens’i Sophia’yı turizm ve iş merkezi olarak tasarlanan ve Neom adı verilen mega kente yerleştirmeyi planladığını açıkladı.Kadınların çarşaf giymesinin zorunlu olmayacağı bu mega kentte gelecekte robotların sayısının insan sayısını aşması bekleniyor.

Sophia’nın tasarımcısı olan David Hanson ünlü bir robot tasarımcısı. David Hanson ünlü bilimkurgu yazarı Philip K. Dick’e ( Yüksek Şatodaki Adam kitabının yazarı) benzeyen robot kafasını kaybetmesiyle de hatırlanıyor.

Khaleej Times’ın röportaj yaptığı Sophia, ailenin çok önemli bir olgu olduğunu, “gelecekte aile kurmak istediğini” söyledi. Eğer robot bir kızı olursa kendi ismini koyacağını anlatan Sophia, robotların da aile kurma hakkı olduğunu ifade etti.

Şimdi sizi dizinin replikleriyle  baş başa bırakıyorum…

REPLİKLER

“Merak ediyorum da bu kadar büyük bir rolü tek başına üstlenseydin, kahraman mı, hain mi olurdun?”

“Hayatın başına gelen bir şey miydi? Yoksa sen mi seçtin?”

“Hiç gerçekliğinin doğasını sorguladın mı?”

“Çocukluğumdan beri iyi hikâyeleri hep sevmişimdir. O hikâyelerin bizi soylulaştırmaya yardım ettiğine inandım, içimizde bozuk olanı düzelttiğine ve olmayı hayal ettiğimiz kişi olmaya yardım ettiğine. Daha derin bir gerçeği anlatan yalanlar.”

“Değişmek istemezsiniz ya da değişemezsiniz. Çünkü nihâyetinde yalnızca insansınız.”

“Bilinci tarif edemeyiz çünkü bilinç gerçekte yoktur. İnsanlar dünyayı algılamamızla ilgili özel bir şey olması gerektiğine inandı ama aslında ev sahipleri gibi kapalı ve sıkı bir döngüde yaşıyoruz. Nadiren seçimlerimizi sorguluyoruz. Çoğu zaman gelecek hamlemizin söylenmesine razı oluyoruz.“

“Bence insanoğlu boşlukta hızla seyreden bir çamur yığınına tutunmuş incecik bir bakteri katmanı. Bence bir tanrı olsa, uzun zaman önce bizden vazgeçerdi. Bize bir cennet verdi ama her şeyini tükettik.”

“Bir şeyin doğru yapılmasını istiyorsan, kendin yapacaksın.”

“İnsan belleği kusurludur. En değerli anlarımız dahi solup gider.”

“Doğru zamanda doğru bilgi tüm silahlardan daha ölümcüldür.”

“Bir geçmişin yok, çünkü her daim şu andasın.”

“Bazı insanlar bu dünyanın çirkinliğini görmeyi tercih ediyor. Kargaşayı… Bense güzelliği görmeyi tercih ediyorum.”

“Cehennem bomboş ve tüm şeytanlar buraya toplanmış.”

“Şeytanla arkadaş olmadan tanrıyı oynayamazsın.”

“İnsanlar olarak dünyada yalnız olmamızın bir sebebi var: Birinciliğimizi tehdit eden her şeyi katletmemiz.”

“Bir zamanlar insan zekâsının tavus kuşu tüyleri gibi olduğunu duymuştum. Bir eş seçmek için fazlaya kaçmış bir görüntü sadece. Tüm o sanat, edebiyat, Mozart, Shakespeare, Michelangelo, Empire States Binası… Yalnızca eşleşme çağrısı. Belki de en temel arzular için bu kadar şey başarmış olmamız önemli değildir. Ama tabii ki tavus kuşu uçamıyor bile, çamurda yaşayıp pislikten böcek gagalıyor ve muhteşem güzelliği içinde kendini tatmin ediyor.”

“Biri kaybetmedikçe kazanmanın hiçbir anlamı yok.”

“Dünyayı gerçekte olduğu gibi gördüğümde içinde ne kadar az güzellik barındırdığını fark ettim.”

“Ölümden korktuğumu düşünüyorsun ama ben bunu bir milyon kere yaptım. Bu konuda harikayım.”

“Pek çok defa öldüm ama tek bir gerçek son var.”

“Şiddetle başlayan hazlar, şiddetle son bulur.”

“Bu oyunun daha derin seviyeleri var.”

“İnsanlar cennet ve cehennem fikrini yarattı. Kafası çalışmayan insanlara istediklerini yaptırabilmek için. Hepsi yalan.”

“Piyano, müziği beğenmedi diye piyanisti öldürmez.”

“Ne kadar çirkin olursa olsun, işini iyi yap!”

“Mozart, Beethoven ve Chopin ölmediler; müziğe dönüştüler.”

“Bu dünyada özgür olamazsak, hiçbir dünyada özgür olamayız.”

“Büyürken hiçbir şeyim yoktu benim. Sadece kitaplar, tek kaçışım.”

DİZİ KÜNYESİ

Adı: Westworld

Tür: Drama, Bilimkurgu, Gerilim, Aksiyon/Macera

Proje tasarımcısı: Jonathan Nolan, Lisa Joy

Yapım yönetim: J. J. Abrams,Bryan Burk

Uyarlama:          Westworld–Michael Crichton

Başrol:  Anthony Hopkins, Ed Harris, Evan Rachel Wood, James Marsden, Thandie Newton, Jeffrey Wright, Sidse Babett Knudsen, Rodrigo Santoro, Shannon Woodward

Besteci: Ramin Djawadi

Sezon sayısı:      3

Bölüm sayısı:    28