Peygamberler geldikleri devirlerde hep gelenekleri sorgulamışlar, Allah’ın dinine aykırı olan geleneklere ve yerleşik inançlara karşı mücadele etmişlerdir.
Kuran’ı okuduğumuz zaman, peygamberlerin, insanları düşündürterek, akıllarını çalıştırtarak, Allah’ın dinine aykırı olan geleneklere, yerleşik inançlara karşı organize ettiklerini anlarız.
Kuran insanları Allah’ın yerdeki, gökteki ve bunların aralarındaki delillerini incelemeye, bunlar üzerinde akıl yürütmeye çağırır.
Oysa Kuran’a karşı çıkanlar, atalarını üzerinde buldukları sisteme, yani geleneğe bağlı olduklarını ve bu geleneği devam ettireceklerini söylerler.
Tarih boyunca peygamberlerin aklı çalıştırma çağrısının en büyük düşmanı, karşı akli deliller değil, gelenek olmuştur.
Yaygın olan sistemi, babaların, ataların uyguladığı sistemi taklit etmek, birçok insana aklı işletmekten daha cazip gelmiştir.
Din tarih boyunca “aklı işletmeyi”, din karşıtı görüş ise “gelenekçiliği” yani “muhafazakârlığı” savunmuştur.
Ne garip bir çelişkidir ki, günümüzde muhafazakârlık ve gelenekçilik dindar olma anlamında kullanılmaktadır.
Kuran’ın anlattığı dinde, akıl insanların hareketlerine yön vermelidir. “Gelenekler, toplumsal dahi olsa peşin kabuller; çoğunluk kabul etse bile, aklın, açık delilin doğrulamadığı görüşler insan hayatına rehberlik etmemelidir.”
Delil yerine atalarının uyduğu sisteme göre hayatlarını yönlendirenlere Kuran’ın aşağıdaki ayetlerini okumalarını öneriyoruz.
“Yoksa onlara bundan önce bir kitap verdik de ona mı yapışmaktadırlar? Hayır, dediler ki: ‘Biz atalarımızı bir ümmet üzerinde bulduk, onların eserlerini izleyerek doğruya varacağız.’ İşte böyle! Senden önce de bir memlekete elçi gönderdiğimizde, oranın servetle şımarmış elit tabakası şöyle dediler: ‘Biz atalarımızı bu yol üzerinde bulduk, onların eserlerine uyarak yol alacağız.’ O da ‘Ben size atalarınızı üzerinde bulduğunuz şeyden daha doğrusunu getirmiş olsam da mı?’ dedi. Onlar da ‘Doğrusu biz seninle gönderileni tanımıyoruz’ dediler.” (Zuhruf Suresi, 21.-24. ayetler)
Ne mutlu Kuran’ı başına taç yapanlara!
Ne mutlu aklını Kuran’la kullananlara…
