Sevgili okurlarım, “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” hakkında, kısa bir öz geçmişi ve bu özgeçmişin tarihçesi hakkında bilgi vermek maksadıyla bu yazımı kaleme almış bulundum.
Dünya emekçi kadınlar gününün varlığı durup dururken ortaya çıkmamıştır. Bu günün acı gerçeği 8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin Newyork kentinde yaşayan, 40.000 dokuma işçisi olan kadınlar, daha iyi çalışma koşullarının sağlanması maksadıyla, çalışmış oldukları tekstil fabrikasında greve başlıyorlar.
Bu grevin kanunsuz olduğunu öne süren fabrika sahibinin o günkü devleti yönetenlere yapmış olduğu şikâyeti üzerine, fabrikasına polisleri çağırarak kadınların grevine müdahalesini istiyor.
Fabrikaya gelen polisler, greve katılan kadın işçileri grevden vazgeçiremeyince de bu kez kadın işçilere saldırıyorlar. Yakaladıkları bazı kadınları fabrikaya sokarak üzerilerine kapıları kilitliyorlar. Yaptıkları baskılara boyun eğmeyen kadınların grev çadırlarını ateşe veriyorlar. O gün fabrika önünde kurulan barikat ve çadırlardan kaçamayan kadınlardan, 129’ kadın can vermiş oluyor.
Bu vahşetin ve haksız ölümlerin meydana gelmesi hem Amerika’da hem de bütün dünyada geniş tepkilere neden oluyor. O gün o fabrikada yanarak ölen kadınlar için hazırlanan cenaze törenine 10.000 den fazla kişi katılmış oluyor.
Bu durum senelerce aklı başında olan devlet adamlarınca unutulmuyor. Hatta 26 – 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde toplanan 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı ) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin’in teklifiyle, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçilerin anısına saygı duymak maksadıyla, 8 Mart’ın “Internationaler Frauentag” ( International Women’s Day – “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması önerisini getiriyor. O gün bu öneri oybirliğiyle kabul edilmiş oluyor.
O günden sonra dünyanın birçok ülkesinde, “8 Mart Kadınlar Günü” anma törenleriyle anılmaya başlanıyor. Bugün Türkiye’miz de ise, “8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü” ilk kez 1921 yılında “Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya ve anılmaya başlandı.
1975 yılında ve onu izleyen yıllarda ülkemizde daha yaygın ve yığınsal olarak kutlanmaya ve anılmaya başlandı. Bu anma törenleri, kapalı mekânlardan sokaklara taşındı. “Birleşmiş Milletler Kadınlar Gününün On Yılı Programına Türkiye’nin de eklenmesiyle, 1975 yılında Türkiye’de kadın yılı kongresi yapıldı”.
12 Eylül 1980 darbecileri, kadınlar gününün anılmasına yasak koydular. Koydukları bu yasak dört yıl gibi sürdürüldü. Bu süre içinde herhangi bir kutlama yaptırılmadı. Normal yaşama dönülmesi sonrasında, 1984 yılında kaldırılan bu yasak sonrasında, o tarihten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından, “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” anılmaya ve kutlanmaya başlandı.
Dünya Emekçi Kadınlar Günü tarihçesinin kısa bir özetini yaptıktan sonra, bu özet bilgilerin ışığında, ülkemizde kadına yönelik neler yapıldığına da bakmamız gerekir. Mustafa Kemal Atatürk’ün birincisi 1921, ikincisi 1930 yıllarında olmak kaydıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yasalaştırdığı kanunlarla, kadınlarımıza evrensel hakları verildi. Kadınlarımıza verilen bu haklar, o günkü dünyanın birçok ülkesinde yaşayan kadınlarda yoktu. Bu hakları yerli yerinde kullanılmasını sağlayacak kadınlarımızın kendileridir.
Kadınlarımız, haklarını tam olarak kullanmayı bilmeli ve statülerini yükseltmeleri gerekmektedir. Aydınlanma Devrimi yolundan sapmamaları ve bu yolda ilerlemeleri şarttır. Bu maksatla çok önemli gördüğüm hususların başında gelen, bir durum vardır ki, o da kadınlarımızın her alanda sosyal ve ekonomik özgürlüklerini elde etmeleri gayreti içinde olmaları da kaçınılmazdır.
Dileğim odur ki, bütün kadınlarımız, “8 Mart Emekçi Kadınlar Gününü”, kendilerine yakışanı bir gün olarak kutlasınlar. Elde ettikleri haklarını daha anlamlı ve yararlı hale getirmeyi başarsınlar. Kendilerine, evlatlarına ve ülkemizin aydınlık geleceğine söz söyletmesinler.
Bu vesileyle, bütün kadınlarımızın günlerini kutluyor, saygılar sevgiler sunuyorum.
Mürsel ADIGÜZEL
Eğitimci Yazar ve Şair
Günün önemi, anlamı ve tarihine ilişkin bilgilendirici yazınızdan ötürü teşekkür ederiz efendim…