Efsane İstanbul’un 8500 yıllık Gizemli Tarihine Yolculuk..

İstanbul Belediyesi harıl harıl çalışıyor, Marmaray Projesi dahilinde çalışan burgular toprağı deldikçe, İstanbul’un tarihide derinleşiyor…2009 yılında Marmaray Yenikapı çalışmalarında büyük bir liman keşfi yapıldı. Çalışma durdurularak, hemen Arkeologların çalışmasına açıldı.

Kazılarda görüldü ki, İstanbul’un tarihi bilinenden çok daha eski. Öylesine eski ki, 8 bin 500 yıla kadar gidiyor.

Bu durum öyle heyecan yarattı ki, kazıyı ziyaret eden Ulaştırma Bakanı Binali YILDIRIM bir soruya; “İnşallah, arkeologlar 8 bin 500 yıl öncesini görmek istemez. Öyle bir şey olursa biz projeyi göremeyiz. İstanbul projeyi göremez… Ama bu konuda çok titiz davranıyoruz. Şu ana kadar 3,5 yıl kaybettik. Neden? Arkeolojik kazılar yüzünden işte. Bu da bizim, İstanbul’un geçmişine, tarihine, kültürel zenginliklerine verdiğimiz önemin bir sonucudur.”
.
Marmaray Yenikapı İstasyon Alanında Arkeolojik Araştırma Kazılarında bakın hangi bulgulara rastlandı;

Antik kaynaklar, Marmaray Yenikapı İstasyon alanının bulunduğu bölgede Bizans dönemine ait TEODOSİUS LİMANI’nın varlığını belirtmektedir..

Bu liman , 379 ila 395 yılları arasında hüküm süren Bizans İmparatoru I. Teodosius tarafından yaptırılmıştır. Limanın bölgedeki coğrafi yeri, Bizans döneminde ( Likos ) , daha sonraki Türk döneminde de ( Bayrampaşa ) deresi olarak anılan derenin denize döküldüğü yerdeki derin koyun bulunduğu yere rastlamaktadır.

VII y.y.’a kadar önemini koruyan bu limanın, o dönemde Mısır’dan ithal edilen tahıl’ın taşındığı gemilere (uluslararası tahıl ticaretindeki deniz yolu taşımacılığına ) hizmet vermek üzere yapılmıştır. Daha sonraki dönemlerde, tahıl ithalatının azalması ve sona ermesine parallel olarak liman önemini kaybetmiştir
.
XIV. – XV.y.y.’lar da ( geç Bizans döneminde ) doldurulan bu bölgenin, Osmanlı döneminde ‘’ LANGA BOSTANLARI’’ diye anıldığı bilinmektedir.

Bu bölgede, İstanbul I Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun kararı ile İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü denetiminde bugüne kadar 62 adet açma tamamlanmış 8 adet açmada halen çalışmalar devam etmektedir.

Yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkartılan mimari kalıntılar XVIII. – XIX. y.y. geç Osmanlı dönemine aittir. Tekne veya liman deposu (antrepo) kalıntıları olduğu düşünülen, işlenmiş ahşap ve bol miktardaki amforaların X.- XI.y.y. Bizans dönemi kalıntıları olduğu tesbit edilmiştir. Bunlar dışında, IX. – XI. y.y. Bizans dönemi ve XV. – XIX. y.y. Osmanlı dönemi seramikleri ve limanla ilgili olduğu düşünülen ahşap parçaları ve halatlar bulunmuştur.

Ayrıca XVIII. – XIX. y.y. Osmanlı dönemine ait, muhtemelen kimya veya eczacılıkla ilgili olduğu tahmin edilen atölye binaları duvar kalıntıları ortaya çıkartılmıştır.
.
Bu tarihi bulgular hakkında daha detaylı bilgi almak isteyenler, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü, Marmaray Kazı Başkanı İsmail Karamut, ortaya çıkan İstanbul’un yeni tarihini “İstanbul Kültür Turizm 2008 Değerlendirmesi” adlı kitapta anlattı. Bu kitabı alarak veye internetten araştırarak daha derin bilgi elde edebilirler.

.
Dünyanın en dinamik kentlerinden biri olan İstanbul’un bu tür gizemini ortaya koymak maksadıyla zaman zaman sergiler açılıyor. 1983’teki Anadolu Medeniyetleri Sergisi’ni bile gölgede bırakan, ‘Efsane İstanbul / Bir Başkentin 8000 Yılı’ başlıklı sergi, adı ile Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nde (SSM) açıldı.

Marmaray Yenikapı kazılarından çıkartılan tarihi eserler tüm dünyanın görüsüne çıkartıldı.

Sakıp Sabancı Müzesinde büyük bir coşku ile açılan bu sergi 5 Haziran – 4 Eylül 2010 tarihleri arasında ziyaretçilerini bekliyor. Umarım yaz tatilinde İstanbullular çocuklarının kolundan tutarak bu sergiyi ve diğer müzeleri de gezerek tarihini daha iyi anlamış ve anlatmış olur.
.
8000 yılı aşkın tarihe sahip olan Efsane İstanbul’un şimdiki mirasçıları olarak yaşadığımız toprakların kıymetini iyi bilmeliyiz. Bizde İstanbul’a yakışan güzel şeyler yapalım ki, bizden sonraki tarih bizi de güzel yad etsin..