Bireysel emeklilikte yeni dönem başladı

4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'nda 13.06.2012 tarihinde yapılan değişikler sonucu bireysel emeklilik sisteminde çok önemli değişiklikler yapılmıştı. Bireysel emeklilik sisteminde katılımcıların katkı paylarına karşılık olarak ödenecek devlet katkısının hesaplanmasına, ödenmesine, yatırıma yönlendirilmesine, hak edilmeyen tutarlar ile haksız ödendiği tespit edilen tutarların iadesine veya mahsup edilmesine ve devlet katkısıyla ilgili diğer işlemlere ilişkin usul ve esasları düzenleyen Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelik 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girdi.

 

Yeni sistemde devlet katkısı, şirketler tarafından emeklilik gözetim merkezine iletilen bilgiler esas alınarak, emeklilik gözetim merkezi tarafından hesaplanacak. 

 

Şirketler, işveren grup emeklilik sözleşmeleri kapsamında ödenenler hariç, katılımcılar adına ödenen katkı payına ilişkin veriler ile devlet katkısı hesaplamasına esas diğer verileri, emeklilik gözetim merkezince belirlenen içerik, format ve yönteme göre emeklilik gözetim merkezine gönderilecek. Emeklilik gözetim merkezi, verilerin, belirlenen içerik, format ve yönteme göre gönderildiğini ve tutarlılığını kontrol eder, aykırılık saptanan verileri düzeltilmek üzere şirketlere gönderir. Şirketler, katkı payının ödendiği ayın sonunu takip eden onuncu iş günü sonuna kadar, ilgili ay içinde gönderdiği tüm verilerin tutarlılığına ve doğruluğuna ilişkin nihai kontrolünü tamamlayarak kayıt kesinleştirme bildirimini emeklilik gözetim merkezine gönderecek. 

 

Şirketler, eğer varsa mahsuplaşmaya konu tutarları, kayıt kesinleştirme bildirimine kadar emeklilik gözetim merkezine bildirir. Kayıt kesinleştirme bildirimini takip eden 2 iş günü içinde şirket ile emeklilik gözetim merkezi arasında, ikinci ve üçüncü fıkraya göre aykırılık tespit edilmeyen veriler üzerinden bir mutabakat belgesi elektronik ya da ıslak imza kullanılarak imzalanacak. 

 

Emeklilik gözetim merkezi, şirketlerle imzaladığı mutabakat belgelerine konu verileri kullanarak, sözleşme bazında ödenen katkı paylarını Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarına göre katılımcı bazında konsolide eder ve katılımcı bazında ödenen katkı payının yüzde yirmi beşini devlet katkısı olarak hesaplayacak. 

 

Devlet katkısı hesabında bir takvim yılı esas alınacak ve bir katılımcı için bir hesaplama döneminde ödenen ve devlet katkısı tutarının hesaplanmasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı, ilgili takvim yılı için ilk ve ikinci 6 aylık dönemler için saptanan ve 16 yaşından büyükler için açıklanan yıllık toplam brüt asgari ücret (örneğin 01.01.2013-30.06.2013 dönemi için 978.60 TL, 01.07.2013-31.12.2012 dönemi için 1.021.50 TL olduğuna göre 2013 yılı için toplam katkı payı 12.000.06 TL) tutarını aşamayacak. 

 

Emeklilik gözetim merkezi, mutabakat belgesinin imzalanmasını müteakip beş iş günü içinde, gerekli tüm kontrolleri yapar ve katılımcı bazında hesapladığı devlet katkısı bilgilerini ilgili şirkete, şirket bazında ödenecek devlet katkısı bilgilerini ise hesap formu ile birlikte Müsteşarlığa gönderir. Hesap formunda yer alacak hususlar müsteşarlıkça belirlenecek.

 

Devlet katkısının hesaplanmasında, sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan katılımcılar adına ödenen ve şirket hesaplarına nakden intikal etmiş olan katkı payı ödemeleri dikkate alınır; kanunen şirketçe katılımcı hesabına yapılan ceza ödemeleri, ek faydalar, işveren grup emeklilik sözleşmesinden hak kazanılarak transfer yoluyla aktarılan tutarlar, başka bir şirketten aktarımla gelen tutarlar, işveren grup emeklilik sözleşmelerine yapılan katkı payı ödemeleri, kime ait olduğu belli olmayan katkı payı ödemeleri hesaplamaya dahil edilmez. Kredi kartı ile yapılan ödemelerin devlet katkısı hesaplamasına dahil edilmesi için katkı payının nakden şirket hesaplarına intikal etmiş olması gerekecek. 

 

Emeklilik sözleşmesinin emeklilik, vefat veya maluliyet nedeniyle sonlandırılması durumunda katılımcı, devlet katkısı ve getirilerinin tümüne hak kazanacak. 

1/1/2013 tarihinden sonra emeklilik sözleşmesinin sistemde geçirdiği sürenin 3 yıldan 6 yıla kadar olması durumunda katılımcı, devlet katkısı ve getirilerinin yüzde 15'ine, 6 yıldan 10 yıla kadar olması durumunda yüzde 35'ine, 10 yıl ve daha fazla olması durumunda ise yüzde 60'ına hak kazanacaktır. Hesaplamalar, emeklilik sözleşmesi bazında yapılacak.

 

İşveren grup emeklilik sözleşmesi kapsamında geçirilen süreler, emeklilik durumu hariç, devlet katkısına hak kazanmaya esas süre hesabında dikkate alınmayacak.

1/1/2013 tarihinden önce sisteme girmiş ve 1/1/2016 tarihi itibarı ile sözleşmesi yürürlükte olan katılımcıların emeklilik sözleşmelerine, sözleşmenin sisteme giriş tarihine göre 1/1/2013 tarihi itibarıyla hesaplanan sistemde kalma süresi dikkate alınarak, katılımcının devlet katkısına esas hak kazanma sürelerinin hesaplanması bakımından bir defaya mahsus olmak üzere katılımcının ilgili sözleşmesine ilişkin devlet katkısına hak kazanmaya esas süresine, 1/1/2013 tarihi itibarıyla ilgili sözleşmede;

a) Üç yıldan fazla ancak altı yıl veya daha az süreyle kalınmış olması halinde bir yıl,

b) Altı yıldan fazla ancak on yıl veya daha az süreyle kalınmış olması halinde iki yıl,

c) On yıldan fazla kalınmış olması halinde üç yıl, 1/1/2016 tarihinde eklenecek.