Glaxo’ya 90 Milyon Dolar Ceza

Dünya ilaç devlerinden İngiliz GlaxoSmithKline, suçunu kabul etmemesine rağmen Amerika’ da 38 eyalette açılan davalara karşılık 90 milyon dolar ceza ödemeye razı oldu.(90 milyon ceza ödemeye razı olmak ama bu suçu kabul etmiyoruz demek de doğrusu çok zarif bir davranış).

Şirket bir zamanlar dünyanın en çok satan ilaçlarından olan Avandia’ nın kalp krizi ve felç risklerini önemsizmiş gibi göstermekle suçlanıyordu.

GlaxoSmithKline, klinik çalışmaların verilerini istismar ederek herhangi bir diyabet ilacının faydalarını abartmayacağına ve ilacı bile bile yanlış tanıtmayacağına da söz verdi.

Ayrıca, gelecek sekiz yıl içinde şirketin sponsor olduğu diyabet ilaçlarıyla yapılan tüm çalışma ve deneylerin özet bilgilerini açıklamayı da kabul etti.

Avandia’ nın hazin hikâyesi

Etken maddesi rosiglitazon olan Avandia tip 2 diyabet tedavisinde en çok yazılan ilaçlardan biri oldu ve kısa zamanda da ‘blockbuster’  yani satış rekorları kıran ilaç unvanını kazandı.

Oysa klinik araştırmalar Avandia’ nın kalp-damar komplikasyonlarını artırdığını, ta baştan beri ortaya koymuştu.

Firma, Avandia ile ilgili bu bilgileri gizlemekle suçlanmıştı.

Bu bilgiler içinde ilacın kalp krizi riskini yüzde 43 ve bir senelik tedaviden sonra kalp yetersizliği riskini iki misli artırması da bulunuyordu.

Meşhur tıbbi fetva kurumu FDA 2007’ de, Avandia’ nın kalp riskleri hakkında ‘siyah kutu uyarısı’ taşıması gerektiğini bildirdi.

Siyah kutu uyarısı, FDA tarafından ilaç etiketlerine konan en şiddetli uyarı şekli.

FDA 2010’ da ise Avandia’ nın etiketini bu ilacı sadece daha önce kullanmaya başlayan ve kan şekerleri başka tedavilerle kontrol edilemeyen hastaların alabileceği şeklinde güncelledi.

İlaç pazardan çekildi ve sadece bir hükümet programı ile erişilebilir oldu.

Şirket 3 milyar dolarlık ceza ödemeyi kabul etmişti

Hatırlanacağı gibi GlaxoSmithKline temmuz ayında Amerikan Adalet Bakanlığı ile de 3 milyar dolar ceza ödemek üzere anlaşmıştı.

Bu anlaşmaya göre şirket Avandia ile ilgili kritik bilgileri yayınlamadığı, Paxil ve Wellbutrin isimli ilaçlarını da illegal olarak pazarladığı suçlamalarını kabul etmişti.

Bu ‘sahtekârlık anlaşması’ Amerikan tarihinde bir ilaç şirketinin ödediği en büyük ceza olmuştu.

GlaxoSmithKline geçen ay, gelecek seneden itibaren klinik deneyleri ile ilgili çok gizli bilgileri şirket dışındaki araştırmacılarla paylaşacağını taahhüt eden ilk ilaç üreticisi oldu.

Roche firması da 3 sene önce Tamiflu ile ilgili tüm klinik çalışma bilgilerini açıklayacağına söz vermişti ama bunun bugüne kadar gerçekleşmediğini birkaç gün önce yazmıştım.

Amerika’ da, Avandia ile alakalı doğru bilgileri vermediği için ilacı aldıklarında ne gibi risklerle karşı karşıya kalacaklarını bilmedikleri suçlamasıyla şirket hakkında 50 binden fazla dava açılmıştı.

Bu davaların çoğu hâlledilmiş olmakla beraber yeni davalar açılmaya da devam ediyor.

Gelelim neticeye

Bu 90 milyon dolarlık ceza size bize büyük para.

Onlar için bırakın 90 milyon doları, birkaç ay önce ödemeyi kabul ettikleri 3 milyar dolar bile hiçbir şey değil.

Bu fındık-fıstık parası mertebesindeki cezaya da çoktan razılar.

Bir ilacı öyle olmadığını bile bile etkili ve emniyetli olarak tanıtmak endüstri için utanılacak sıkınılacak bir şey değildir.

Onlar için önemli olan tek şey vardır.

O da paradır.

KAYNAKLAR

1. http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324556304578121314190446632.html

2. http://www.courthousenews.com/2012/11/16/52350.htm