İpsiz Recep’ler Olmasaydı!…

Mustafa KÖSE

TARİH BİLİNCİ

“1. Dünya Savaşı sonunda Ordusunun büyük kısmını şehit vermiş, dağılmış, Mondros Mütarekesiyle de resmen dağıtılmakta olan Silahlı Kuvvetlerimiz, vatan savunması için yeniden oluşturulmak zorundaydı. Esasen Mütareke ve işgallerle birlikte İstanbul’dan Anadolu’ya subaylar geçmekte, Milli Mücadele’yi örgütlemek için çalışmaktaydılar. Silah geçirmekte istihbarat yollamakta ve silahlı saldırılar, sabotajlar yapmaktaydılar. İstanbul’da oluşturulan ‘Karakol’ örgütü,  Müdafaa-i Hukuk Teşkilatları,  hem işgal altındaki İstanbul’da hemde Anadolu’daki direnişleri örgütlüyor, destekliyorlardı.  Milletin kahramanları gönüllü olarak Kuva-yi Milliye direnişini ülkenin dört yanında başlatmışlardı. Bu gönüllü, aktif savaşçı güçler büyük önem taşıyorlardı. İşte Rizeli kahraman Milis Yüzbaşı İpsiz Recep ve arkadaşları Milli Kuvvetlerin,  Kuvvacıların önde gelen kahramanlarındandır. Teşkilat-ı Mahsusa’cılar tarafından oluşturulan, ‘Karakol Cemiyeti’ Anadolu’ya silah, cephane kaçırılması, subay ve  istihbarat yollanması,  direniş  örgütlenmesindeki  gizli gruplardan  ilki  ve en önemlisidir.  13 Kasım 1919’da  İstanbul’da  Kara Vasıf  Bey ve arkadaşları tarafından oluşturulan ‘Karakol Cemiyeti’ içerisinde; silahlı milis ve askeri gücü olan, Yahya Kaptan Müfrezesi, Büyük Arslan Müfrezesi,  İpsiz Recep Müfrezesi,  Kuşçubaşı Eşref Müfrezesi gibi müfrezeler yer almıştır. İpsiz Recep Müfrezesi (çetesi), Rize’de İslampaşa ve Portakallık Mahallesi’nde kurulmuştur. Daha evvel Kandıra ve Karasu bölgelerinde eşkıyalık yapan İpsiz Recep, milli harekete katıldıktan sonra Kefken bölgesine komutan olarak atanmıştır. Çetenin ilk yönetimini de Zekeriya Tiryaki, Bayram Ali Çekmiş ve Hasan Çekmiş oluşturmuştur. 1862 tarihinde Rize’de dünyaya gelen Recep, çok haylaz ve söz dinlemez bir çocuk olduğu için, annesi tarafından ‘İpsiz’ lakabı ile çağrılmıştır. Recep’in Müfrezesinde yer alanlardan Kara Emin, Recep’e ‘Emice’ diye hitap ettiği için, diğer elemanlar tarafından da benimsenmiş ve ‘Emice’ diye de çağrılmıştır. Rize’de 1. Dünya Savaşı’nda Ruslara ve Ermenilere karşı Rize’yi savunmak için mücadele veren Recep, Milli Mücadele başında İstanbul’a gitmiş, çete faaliyetlerini sürdürmüştür. İşgal altında olan İstanbul’da, geceleri meyhanelerine gelen İngiliz subaylarını, adamlarıyla öldürmüştür.  Karakol Cemiyeti bünyesinde Milli Mücadele için gerekli silah ve cephanenin temini için çalışmış, gizli olarak elde ettikleri silah ve cephaneyi gemilerle, Sakarya ve İnebolu’ya göndermiştir. Rizeli Hacı Bayram, İngiliz cephaneliğini basıp silahları, kayık ve mavnalara yükleyip, Sakarya’ya götürüp askere teslim  etmiştir.  İpsiz Recep devamen, İstanbul’da bir İngiliz Amiralini öldürmüş, soygun yapan, İstanbullu zenginlerden haraç alan Rum Andon çetesini ise, reislerini öldürüp, dağıtmıştır.Artık İstanbul’da kalması imkânsızlaşan Recep, adamlarıyla önce Kefken Adası’nda karargâh   kurmuş, Rizeli diğer arkadaşlarını yanına çağırmıştır.  Fevzi  Paşa’nın izniyle de, Rize’de Mehmet Mataracı tellal bağırtmış, “Sakarya’da İpsiz Recep’in çetesine gönüllü yazılacak! Recep çetesine giden affedilecek!  Herkes silahıyla gelsin…” diyerek kuvvet  toplanmıştır. Üçyüz kadar gönüllü toplanmış, bunların başlarına Tuzcu Halit Ağa, kardeşi Hüseyin Ağa ve Çayeli’nden Perkamlı Keçeli geçirilmiştir. Karasu’da İpsiz Recep Müfrezesine dâhil olan Rizeli gönüllüler Yunan kuvvetleriyle savaşmışlardır.  Bir yandan da  İpsiz Recep’in  adamları, İstanbul’dan Sakarya’ya silah taşımaya devam etmiştir.  Bu silahlar çoğunlukla Türk hatta İngiliz cephaneliklerinden gizlice baskınla sağlanıyor, zor şartlarda ulaştırılıyordu.  Anadolu’ya Karadeniz yoluyla küçük gemi,  mavna  ve kayıklarla silah sevkiyatında diğer pek çok Rizeli, kaptan ve  tayfalar önemli görevler yapmışlardır. İpsiz Recep, Adapazarı ve civarında Rum ve Ermeni çetelerine karşı, “Çeteyle Çete savaşır” yaklaşımıyla mücadele vermiş ve başarılı olmuştur.  Recep’e Sakarya Savaşında, bölgesinde Yunanlıların Sakarya’nın doğu kıyısına  geçmesini engelleme görevi verilmiş, bunu da engellemiştir.  İpsiz Recep,  Adapazarı  isyanının bastırılmasında da önemli yararlılıklar göstermiştir. Kandıra’yı başarılı üç baskınla Yunanlılardan temizlemiştir.  Geyve  Hükümet konağını Yunanlılardan geri alarak, göndere Türk bayrağını çektirmiştir.  İstiklal Savaşı bittikten sonra Atatürk’ü ziyaret etmiş, ilgi ve sevgi görmüştür.  Mustafa Kemal ona ‘Emice’ diye hitap etmiş, Karasu’da istediği arazileri vermiştir.  Recep Karasu’ya yerleşmiş, ne yazık ki 1928 yılında tifodan ölmüştür.  Recep, bugün de Karasu halkı tarafından, bilinmekte ve sevilmektedir. Mezarı anıt mezar haline getirilmiştir.  Son yıllarda Rize’de de anılması için girişimler başlatılmış,  etkinlikler  yapılmıştır. Sakarya Kumandanı diye de lakaplandırılan,  Milis Yüzbaşı İpsiz Recep Müfrezesi’nin (çetesi) Milli Mücadele döneminde kan, can pahasına gerçekleştirdikleri fedakâr savaşlarından kısa bir kesit anlatmış bulunuyorum. Korku nedir bilmeyen gönüllü  Kuvvetlerimiz olan  Kahramanlarımız, Kuva-yi Milliye Destanıyla Vatanı Savunmuşlardır… Sisler arasında unutulan, esasen öncelikle bilinmesi gereken İpsiz Recepleri hatırlatmak, halkımıza özellikle gençlerimize öğretmek, tarih bilincini yükseltmek, bugünde Ülkemiz üzerinde oynanmak istenen oyunları bozacak en önemli gücümüz olacaktır.  Kuva-yı Milliye  kahramanları, Milis Komutanlar, mezarları  kaybolmuş sayısız şehitler, isimsiz  Kahramanlar…. Demirci Efeler,  Kara Yılanlar,  Şahin Beyler,  Sütçü İmamlar,  Topal Osmanlar… İpsiz Recepler…