Toplumca paranoyak bir hal aldık. Vehimler sardı dört bir yanımızı. Evham olduk. Evham hastalıkların en berbatıdır. Kişi devamlı bir korku halindedir, şüphe halindedir, devamlı güçsüz zavallı bir pısırık portre çizer. Kendisine güveni sıfırdır. Geçmişin kahramanlık masallarından gaz alır ve geleceğe boş hayaller sunar. Elindeki gerçekleri değil boş hayalleri ölçüt yapar. Hedefsizdir korkuları ona devamlı çark ettirir.
Depremler bu evham halini artırıyor. Paranoya ve kaos bir kısır döngüdür. İkisi de birbirine gaz vere vere sonunda müthiş bir patlama ya da kırılmaya gider. Hırslı, hased, şehvetli kişiler toplumlarda etkin olduklarında sorunlar
çözülmüyor tam tersi artıyor. Sanat kültür eğitim hep geri planda kalıyor ve tek hedef para mal makam oluyor. Sanatsal akıl hırsa, hasede kurban edilip öldürülüyor. Kültürlü insan olmak çoğunluğa çekici gelmiyor. Akıllı ve sosyal kişilikler sohbetten hoşlanırken, akılsız ve kıskanç kişilikler ise dedikodudan hoşlanıyor.
Sistemde ve zihnimizde ÖNCÜ, SABİT, DEĞİŞKEN gerçekler var. Bu gerçekler yerli yerine oturtulmazsa işler orda karışmaya başlıyor. Tutarsızlıklar çelişkiler şüpheler başlıyor. Zihnimizdeki arşiv-hafıza bölümü bizim önemseme derecemize göre sınıflanıyor. Bilgi tuğlalarını da bu yönde diziyor binayı oluşturuyoruz.
Yaşamda bazı sabit gerçekler vardır. Bu sabit gerçekler Ezel den Ebede sabittir. Cahil ya da zalim kafalar bu sabit gerçekleri görüp tanımadan, idrak etmeden kendi vehimlerince hükümler çıkarırlar. Zanlarıyla kendi yaşamına ve başkalarına yön vermeye kalkışırlar. Kuzu postuna bürünmüş kurt benzetmesi bu duruma çok uygundur. Kuzu postlu kurtlar sürü içinde çoğaldıkça kaos artıyor. Kuzular kurt kokusunu koklayıp anlamasınlar diye kurtlar çaktırmadan sürüyü parfümlüyor, kokulu otlar getiriyor. Seslerinden anlaşılmasınlar diye sürü içinde birbirleriyle konuşmuyor kaş göz işaretleriyle konuşuyor.
Velhasıl zihinlerimizdeki hafıza, bilgi, akıl, fikir, mantık, vicdan, metanet, sevgi ve sabır bölümleri sağlıklı oluştukça toplumumuzda sağlıklı olacaktır. Toplumlar zihinlerin gölgeleridir. Zihinde oluşan toplumda yaşanır.