Amik Gölü, yazın ova, kışın göl olan 300-350 kilometrekarelik bir alanı kaplayan
Hatay şehrimizde bulunan yurdumuzun en büyük göllerinden biriydi.
Göl çok bereketliydi. Özellikle balık ve kabuklu deniz ürünlerinin önemli kaynağı idi.
18. yüzyılda yaşamış Richard Pococke adlı bir gezgin gölün suyunun renginden dolayı göle; Türkçe adı “Beyaz Göl” olan “Bahr-Agoule” adını vermiş.
20. yüzyılda adı Amik Gölü, olarak değişen gölümüz ve çevresinde; başta hayvancılık, kamış hasadı, balıkçılıkla geçim sağlanırmış.
Yaz aylarında göl suları çekilirken oluşan meralarda tarım, mahsul ve yem yetiştirilmiştir.
Ayrıca, gölde toplanan sazlardan yerel olarak Huğ olarak bilinen konutlar inşa edilmiştir.
.
Yıllar önce basından şöyle bir haber okumuştum:
” Hatay’da bulunan Amik gölü için halk direniyor.”
” Gölümüz kurumasın. Doğadan alınanı doğa affetmez!”
O zamanki siyasiler halkı dinlemiyor.
Ve su baskını olacak kaygılarıyla göl, 1940’lı yıllarında kurutulma işlemleri başlatılmış.
.
Yine uzmanlar toplanıyor, gölün bir an önce kuruması için çözüm buluyorlar. Bu nedenle Amik gölü çevresine tam 4 bin adet okaliptüs ağaçları dikiliyor. Diğer adı ” Bataklık ağacı” okaliptüsün kökleri bir günde tam 250 litre su içiyor.
.
Amik gölümüz nihayet 1975’e kadar kurutulması tamamlanmıştır.
Kuruyan gölün civarı tamamen boşaltıldı. Sonra da göl yatağı tarım arazileri olarak değerlendirildi. 2007 yılında göl yatağının merkezine Hatay Havaalanı inşa ediliyor.
Artık adı “Göl” değil de “Amik Ovası” olarak anılıyor.
Bereketli tarım alanları oluşuyor. Dünyanın en güzel, en lezzetli domateslerini yiyor insanlar.
Kurutulan göle otoparklar, evler inşaa ediliyor.
Görüntü değişiyor…
Ve Hataylı bir gazeteci yazar Nida Yılmaz sosyal medya hesabında sular altında kalan Amik Ovası’nın fotoğrafları ile birlikte şu cümlelerine gözlerim denk geliyor:
“Burası Hatay Amik Ovası! Toprak kazanmak amacıyla 1950’den 1975 yılına kadar uzunluğu 16 km genişliği 10 km, çevresindeki bataklıklarla beraber 310 km’lik alana sahip Amik Gölü kurutularak elde edilen bir ova. Doğa asla unutmuyor, şimdi her yağışta ova yeniden göl oluyor.”
.
Yıl 2023…
Yüzyılın büyük depremini yaşıyor Türkiye.
Hatay’ın neredeyse 4/3’ü yıkılıyor. Yurdumuzu acı kucaklıyor…Yüz binleri aşan evler yıkılıyor. Yüz binleri aşan yaralılar ve 40 binin üzerinde “baharı bir daha göremeyecek” canlar enkaz altından çıkartılıyor.
Ekranlarda ATV TV spikerinin sesi kulağıma çalınıyor:
” Sayın izleyiciler, havaalanı yok artık. Hatay’a ulaşımın gecikmesi depremin havaalanını ve yolları vurmuş durumda. AFAD ve gönüllüler ellerinden geleni yapıyorlar. Enkazlardan yaralı ve hayatını yitirmiş insanlarımızı çıkartıyorlar.
Şimdi de nereden geldiği bilinmeyen ayak bileklerimize kadar sular yükseliyor.!.”
.
Ve aklımdaki olumsuz düşüncelerimi yok olsun, diye dua ediyorum. Ama bir enkaz gibi bir soru düşüncelerime doğru yığılıyor:
“Acaba Amik Gölü tekrar geri mi geliyor?”
Emine Pişiren/Kocaeli
Kaynak: Wikipedia, ATV canlı yayın, Sözcü Gazetesi