Yönelimlerimize özgürce ulaştığımız değerler, yaşantımızı şekillendirir. Bu değerler, “Yaşam merdiveninde” birbirleriyle etkileşimini her basamağa yükseldiğimizde gösterir.
Her basamak ayrı bir yaşam tarzı değildir. İlk ve son basamak arasında dahi bir bütünlük vardır. Yalnız bu bütünlüğü doğrulayan, etkiler ve tepkiler, farklılık gösterir. Farklılık da göstermesi çağın gereğidir.
İlk basamakta şekillenen yaşam biçimi, son basamağa kadar belli değerleri alarak yükselir. Yaşam merdiveninin her basamağında bile hayaller ve düşler farklı kurulur. Bunlar yaşanılan değerlere karşı gibi olsa da bütünleştiricidir.
Yaşantının şekillenmesinde karakterler üzerine yeni katkıların eklenmesiyle son basamağa çıkılır. Son basamağa kadar eğitim ve öğretimin gerekleri yerine getirilmelidir. Çünkü diğer basamaklar gibi değerlerin korunması ve yaşanması esastır.
İlk ve son basamak arasındaki ortak karakterlerle ilgili öğretim ailenin bilgi alışverişinden geçip basamaklardaki ilk öğretim okuluna yerleşilir. Okul ilk defa çocuğun eğitim ve öğretimi üslenmesi gerçekleşir.
Okulda bilgiye, aile ortamına göre, daha kolaylıkla ulaşılacaktır. Bu sonuca ulaşılmasındaki neden, sistemli bir takiptir. Okulların eğitim ve öğretim sistemi içine alınan öğrenci için diğer basamakların da geleceği, anket verilerinden ortaya çıkacaktır.
Hayatın basamaklarında çekilen zorluklar, kamuoyu baskısı diyerek işin kolayına kaçılmaktadır. Yaşanan olumsuzluklar da doğal olarak, kamuoyu baskısı olarak algılanır.
Bu algıdır ki, son basamakta, yüksek okul bitirmiş, konu ile ilgili diplomalarını da almış olsa bile toplumun baskısından kurtulamaz. Bu basamakta devlet ve iş dünyası devrededir. Çalışmalarda çeşitli dönüşümler gerçekleşir. Böylece son basamak da dahi neyin uygun davranış olduğu algılarla öğrenilmiş olur.
Sosyal ve ekonomik konular zor bir seyir takip eder. Çünkü çeşitli ve karışık olaylarla karşılaşılır. Yalnız olayların büyük bir kısmını alışkanlıklarımız olarak gerçekleşir. Son basamağın olaylarında öne çıkmışsak, özgür düşünce sayesindedir.
Böylece son basamakta mutlu olmanın geçidi de aralanmış olacaktır.
Hasan TANRIVERDİ