Dostlarım;
Yazı bir toplumsal ihtiyaçtır.
Yazarlar da toplumun vicdanı olmak zorundadır.
Bilim, sanat, felsefe gibi toplumsal konularda hem gerçekleri hem de bilimsel yöntemleri açık, anlaşılır biçimde yazmak, açıklamak, anlatmak durumundadırlar, hatta zorundadırlar.
Bu kaçınılmaz bir toplumsal sorumluluktur.
Bu yazıda, bir örnek üzerinden, “araştırma nedir, bilim nedir, teorinin özelliği..” gibi konulara bir giriş denemesi yapalım;
Bu günlerde; eğitim müfredatları, dersler, evrim konusu üzerine bazı yazıları gördüm, bir-iki tartışmayı da izledim.
Keşke okullarımızda öncelikle, araştırma yöntemleri, bilim felsefesi, yöntem, teori, hipotez, kanıt, şühhecilik üzerine temel bazı dersler okutsak da, köşe yazıcıları bu kadar konulardan uzak olmasa..
Bir alıntı verelim;
“…şu bitmez tükenmez ‘evrim’ tartışması ile ilgili bir not düşeyim; İslama uygun veya değil, ben de evrim teorisinin bilim yerine konmasına karşıyım. Adı üzerinde evrim teorisi, ne kadar bilimsel kesinlik kazandırılmaya çalışılırsa çalışılsın veya ne kadar bilimsel olarak çürütülmeye çalışılırsa çalışılsın, nihayetinde insanın oluşumuna ilişkin bir akıl yürütme biçimi…
(Kaynak;http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/787918/Yeni_Turkiye_nin_tarih_yazimi.html)
Gelelim görüşlerimize;
1- “…şu bitmez tükenmez “evrim” tartışması…” denilimiş yazıda..
Dostlarım;
Bu konunun bilimdeki adı; evrim teorisi’dir.
Eğer bu konuda bir görüş- tez öne sürecekseniz, “evrim kuramı veya evrim teorisi” diyerek saygılı bir dille başlamalısınız
2- Kuramların “bitmesi ve tükenmesi” ne demek?
3- Evrim bir tartışma değil, teoridir.
Bütün teoriler de saygındır, günlük dildeki sıradan tartışmalara indirgenemez.
4- Bilimsel çalışmalar, teorilere, “…bilimsel kesinlik kazandırılmak için..” değil, doğa-insan-toplum arasındaki ilişkileri ve çelişkileri açıklamak için yapılırlar.
5- Bilim, tüm olguların sistematik gözlem ve deneyle araştırılmasının ve evrensel sonuçlar elde etmeye çalışan yöntemin genel adıdır.
6- Evrim Teorisi bu süreçte canlılığın doğuş ve gelişimini açıklamaya çalışan teorilerden birinin adıdır.
Aslı tamamen canlılara ve biyolojiye yöneliktir, ama genel anlamda tüm varlıkların gelişim ve değişimini de bu kapsamda değerlendirmenin de kapısını açar.
7- Evrim, bir “…akıl yürütme…” değildir.
Akıl yürütme, bilimsel devrimler çağından önceki dönemlerde sezgisel olarak yapılan ve bazı gerçeklerin kavranmasında yardımcı olan bir süreçtir.
8- Teori, kanıtlanmamış anlamına gelmez. Hipotez ayrı, teori ayrıdır.
Einstein’ın Göreliliği de bir teoridir. Teori, kanıtlarıyla gösterilmiş, kabul edilmiştir, ama “yanlışlanmaya açık”tır.
Bir araştırmacı, yeni kanıtlarıyla, bilimsel çevreleri ikna edinceye kadar geçerlidir teoriler.
Teorilerin bilimsel olabilmesi için “yanlışlanabilirlik” özelliklerinin olması gerekir.
Bu konu, bilim felsefesinin konusudur. Karl Popper, Thomas Kuhn, Feyerabend gibi önemli isimleri yeniden okumalıyız.
Görelilik Teorisi de ortaya atıldığından bu yana yanlışlanamamıştır.
Evrim Teorisi üzerine yapılan çalışmalarda da ortaya konulan sonuçlar doğruluk kanıtlarını arttırıcı niteliktedir.
Sevgili Dostlar;
Aslında okullarımızda, bilim-araştırma-yöntem-felsefe konularında çok özenle durmalıyız, bilim toplumu olmak için büyük çalışmalar yapmalıyız.
Sevgiyle ve üretkenlikle kalınız..