Emperyalizmin İşleyişini Kapitalizm Sanmak

Önce şunu ifade ederek zihinleri açmaya çalışalım.

Kapitalizm emperyalizm değildir.

Emperyalizm; kapitalist ilişkileri silah ve siyasal güç ile birlikte yürütmektir. Emperyalizm, siyasal ve askeri güçle desteklenmiş çok uluslu şirketler yaratmaktır.

Emperyalizmin işleyişi; işbirliği ve ticaretten ziyade, siyasal ve askeri güçten geçer.

Kapitalizmle emperyalizmi birbirine karıştıranlar, Batı Bloğundan, Atlantik Cephesinden koparsak, kapitalizmden de koparız sanırlar. Veya propagandayı bu şekilde yürütürler.

Emperyalizmde, mal ve hizmet değişimi, güç ilişkisi ile yürür. Tekeller, Amerikan devletinin silah gücünü arkasına alarak, Batı Asya petrollerini ucuza kapatırlar.

Bu alışverişte esas olan, “kapitalist ticaretin kuralları” değil, tekellerin belirlediği gücün kuralları işler.

Emperyalizmin hüküm sürdüğü piyasalarda, piyasa kurallarını çok uluslu tekeller belirler.

Amerikan emperyalizmi dünyadaki ticaretin varlığını kendi varlığı gibi propaganda etmiştir.

Amerika devlet kapitalizmine karşı çıkarken de, dünya halkalarını, ticaret yapamayacakları korkusuyla yanında tutmuştur.

Amerikan etkisi yok olursa, ticarette yok olur, ya da Batı’dan koparsak, ticaretten de koparız gibi bir algı yaratılmıştır.

Aynı yanılgı; kapitalizm olmazsa ticaret de olmaz düşüncesini etkiler. Kapitalizmde ve dünya yaşamında mal ve hizmet değişimi olmazsa olmazdır.

Elbette ticaret, kapitalizmin ana araçlarından birisidir. Lakin bu düşünce, Amerika olmazsa olmaz şeklinde dünya genelinde bir kabul görmüştür.

Emperyalizmin eşitsiz mal ve hizmet değişimi zorlaması, kıymetli kâğıt, basılı para (€, £, ¥, $) kullanılmasının, silah ve onun ürettiği siyaset sayesinde dayatılması, kapitalizm değildir.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin, Dünya ticaret hayatına girmesiyle birlikte, kapitalizmle emperyalizmin aynı şey olmadığı gerçeği dünyayı sarmıştır.

Komünist Çin Halk Cumhuriyeti, dünyaya silah olmadan da, ticaret olabileceğini göstermiştir.

Çin’in dünya ticaretindeki etkisi artıkça, “emperyalizmin güç kullanarak sağladığı ticaret” zora girmektedir. Kıymetli Kağıt satımı da zora girmektedir.

Dünya şunu anlamıştır. Amerika olmadan da serbest ticaret var olabilecektir. Hatta daha da üst seviyede olabilecektir.

Günümüzde, tüm dünya dengelerini değiştiren ana fikir budur.

Bülent Esinoğlu
bulentesinoglu@gmail.com