1982 Darbe Anayasası 177 maddedir. Rahmetli Özal, bu anayasayı çok uzun ve teferruatlı bulur; Yeni Anayasa‘nın kişi ve milletti esas alan hürriyetçi özelliği yanında 50 maddeyi geçmeyen kısa, özlü ve esnek bir anayasa olmasını isterdi. Başbakanlığı esnasında talimatına uyarak çeşitli hükûmet sistemlerine göre üç alternatifli ve 35’er maddelik anayasa taslakları hazırlamıştım. Yeni Anayasa çalışmalarında, Komisyon’un teşkili ve çalışma yöntemi çok demokratik olmakla beraber, bence en büyük problem, mevcut Darbe Anayasası‘nın esas alınmasıdır. Böyle olunca da 177 maddelik uzun ve hantal bir Anayasa ile karşı karşıya kalınmış ve bazı tabulardan kurtulmak kolay olmamıştır. Buna rağmen, uzun süren ve üzerinde bir hayli mesai harcanan çalışmalar sonucunda, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu‘nda, Komisyonu teşkil eden ve Meclis‘te grubu bulunan 4 siyasî partinin 60 adet Yeni Anayasa maddesi üzerinde anlaşarak mutabakata vardıkları görülmüştür.
***
Uzlaşma Komisyonu çalışmaları, Yeni Anayasa‘nın yaklaşık üçte birini teşkil edeceği hesaplanan 60 madde üzerinde mutabakata ulaşınca, Başbakan Erdoğan haklı olarak bu 60 maddenin TBMM Genel Kurulu‘nda bütün siyasî parti gruplarının iştirakiyle kabul edilerek hiç değilse Anayasa‘nın önemli bir kısmının kabulünü istemiştir.
AK Parti, başlangıçtan beri Yeni Anayasa konusunda samimî olan tek siyasî partidir. Nitekim, Anayasa Uzlaşma Komisyonu‘nun teşkilinde Meclis‘te grubu bulunan partilerin eşit sayıda üyeyle temsili ve bütün temsilcilerin üzerinde anlaşamadığı karara varılamaması, TBMM Başkanı Cemil Çiçek ile AK Parti‘nin iyi niyetinin apaçık bir göstergesidir. Komisyon çalışmaları esnasında, müzakerenin tıkanmaması için, Başbakan Erdoğan‘ın ısrarlı taleplerine rağmen, AK Parti Başkanlık Sistemi iddiasından vazgeçmiş ve böylece CHP‘nin en büyük itiraz konusu kaldırılmıştır.
Aslında AK Parti ile CHP‘nin, Yeni Anayasa‘nın tamamı üzerinde bile anlaşması zor değildir. Lâkin CHP‘nin asıl niyeti, Yeni Anayasa‘nın yapılmasının AK Parti oylarını arttıracağını düşünerek karşı çıkmaktır. Mahkeme kararlarına tesir edilemeyeceğini bilmesine rağmen, 60 maddenin çıkarılması için tutuklu milletvekillerinin pazarlığına soyunması da bu niyetinin göstergesidir.
BDP /KCK /PKK, Yeni Anayasa‘da aradığını bulamamış ve bölünmeye giden yolda tâvizler alamamıştır. Bunun açmazı içindeki BDP‘yi 60 maddelik yenilik de pek ilgilendirmemektedir. MHP‘ye gelince, BDP‘nin ve türevlerinin ihanetini kullanan bu partinin de maksadı, AK Parti- BDP işbirliği gibi aslı olmayan bir iddiayı diline dolayıp AK Parti tabanı üzerinde politika yapmaya çalışmaktadır. Esasen başlangıçtan itibaren 1982 Anayasası‘nın kaldırılmasını tasvip etmiş değildir.
***
Bizce yapılması gereken, AK Parti‘nin, üzerinde mutabakata varılan 60 maddeyi Genel Kurul‘a getirmesidir. Bunun sonucunda, diğer ‘mutabakatçı’ partilerin gerçek niyetleri ortaya çıkacak ve kamuoyu önünde izah edemeyecekleri bir duruma düşeceklerdir. Pek fazla mümkün görmüyoruz ama bu durumda bazı önemsiz tâvizlerle önceki mutabakatlarına sadık kalma ihtimalleri de vardır.
